Kimdir?
antonio gramsci (d. 22 ocak 1891, sardunya - ö. 27 nisan 1937, roma) italyan düşünür, siyasetçi ve sosyalist kuramcı.
italyan komünist partisi kurucu üyesi ve bir süre lideri. mussolini'nin faşist rejimince hapsedildi. marksist litaratüre katkısı ana olarak hegemonya, sivil toplum, altyapı-üstyapı ilişkileri, toplumda aydınların işlevi üzerindedir. devlet teorisi üzerine özgün görüşler ileri sürmüş, başta althusser olmak üzere birçok marksist kuramcıyı derinden etkilemiş, görüşleri batı marksizminin temellerini oluşturmuştur.(wikipedia)
-
"marx'ın hayal ettiği devrim neden gerçekleşmiyor, marx nerde yanıldı?" sorularına cevap arayan ve cevabı orta sınıfta bulan italyan marxist düşünür.
gramsci'ye göre: marx orta sınıfı es geçmiştir. devrimi ancak kaybedecek şeyi olmayanlar yapabilir, fakat orta sınıfın kaybedecek şeyleri ve hiç değilse geleceğe dair umutları/hayalleri vardır. orta sınıf bunları da kaybetmemek adına sisteme başkaldırmayı göze almayacaktır, almamıştır da... -
yetişkin eğitimi üzerine de çalışmalar yapmıştır. radikal, alternatif ve devrimci eğitim literatüründe bakış açısı ile önemli bir yere sahiptir. -
mussolini'nin faşist yönetiminde hapse gönderilmiş italyan marksist düşünür. en önemli katkısı hegemonya kavramı ile olmuştur.
hegemonya kavramının ortaya çıkmasının arkasında yatan sebep ise çok basit bir sorudur aslında: neden sanayileşmenin ve işçi sınıfının en yoğun olarak bulunduğu londra'da devrim olmamıştır da rusya'da meydana gelmiştir ? gramsci bu soruya hegemonya kavramı ile cevap verir. londra'da devrim olmamıştır çünkü londra'daki işçiler burjuvazinin hegemonyasını kabul etmiştir. bu hegemonya ise bir zorlama ile değil, insanların kendi kendine içselleştirmesi ile olmuştur. elbette burjuvazinin hegemonyasını kurmak için kullandığı araçlar mevcuttur. bu araçlar edebiyat, gazete gibi basın-yayın organları olmakla birlikte işçilerin çalışma saatlerinin düşürülmesi, sigorta, sendika, eğitim ve oy verme hakkı gibi siyasal araçlar da içermektedir. orta sınıfın oluşmasının temeli ise tam da buraya dayanmaktadır.
gramsci hegemonya kavramını daha çok sınıflar arası ilişkileri açıklamada kullanmış olsa da, bu kavram daha sonra uluslararası ilişkiler literatüründe devletler arası ilişkileri açıklamak için de kullanılmıştır. -
çok önceden okuduğum hapishane defterleri'nin bir deha eseri olduğuna kanaat getirdiğimi hatırlıyorum. her cümlesi öyle fikir dolu ve değişik bakış açısına sahipti ki, afallamıştım. içinde bulunduğu zulme rağmen üretmeden duramayan bir beyin - benito'nun hakkı var. tekrar bi karıştırmalı. -
1928 yılında roma'da mahkemeye çıkarıldığında mussolini rejiminin savcısı şu talepte bulunmuştu: "bu beynin çalışmasını yirmi yıl durdurmalıyız". 20 yl hapis cezasına çarptırıldı, sağlığı kötüleşti ve 27 nisan 1937'de hayatını kaybetti. mussolini mi? tam sekiz yıl sonra, aynı tarihte (27 nisan 1947) italyan partizanlarınca yakalandı ve cezasını buldu.
"yanılsama kolektif bilinçteki en inatçı zararlı ottur; tarih iyi bir öğretmendir, ancak şu an hiç öğrencisi yoktur" - faşizm üzerine - antonio gramsci
siamo i ribelli della montagna - modena city ramblers