denizli'de çekilen bu filmi hep bir batı cephesinde yeni bir şey yok filminin bir versiyonu olarak görmüşümdür. özellikle o romanda, anlatıcımız paul baumer'in öldürdüğü düşman eriyle aynı çukurda kalması, "ben bu adama kıydım ya" diye pişman olması, vicdan azabı duyması hatta üstünden çıkan ailesinin fotoğraflarına bakarak "savaştan sonra bunlara sahip çıkmam lazım, benim yüzümden dul kaldılar" diye içlenmesi kısmının bir devamı...

!---- spoiler ----!

ali, paul'ün aksine askerden sonra evine dönebilmiş bir er. vicdan azabı yakasını bırakmıyor, bir yandan da o askerdeyken yaşanan yozlaşmaya ayak uyduramıyor, hele ki gümrüksüz malların satıldığı amerikan pazarında çalışan sözlüsünü ve orada kızın ayarladığı işi, üç beş kaçak zippo için katil olmuş biri olarak hiç içine sindiremiyor ve nihayet kaçakçının ailesine sahip çıkmaya gidiyor. paul dönse bile fransa'lara kadar gider miydi o aileyi aramaya? sanmam. ama vicdanı ömür boyu sızlardı, o olayı her hatırladıkça yani.

!---- spoiler ----!