"Edebiyat tarihine damgasını vurmuş büyük yazarlardan biri olan Franz Kafka, yalnızca okurları tarafından değil, edebiyatın Olimposu’nda diğer tanrılar tarafından da haklı olarak çok yükseklere çıkarılmıştır. Birçok diğer büyük yazar gibi Kafka da, insan olma durumunu açımlayan önemli temalar çevresinde kendine özgü yazınsal bir evren kurmuştur. Kafka, metinlerinde baba ve oğul arasındaki çatışma, yabancılaşma, fiziksel ve psikolojik şiddet, mistik dönüşüm ve arayış gibi temaları irdeler.

Bütün bu ana akım denebilecek kavramsal ve felsefi çerçeveler dışında, Kafka’nın yapıtlarının yorumlanmasında belki de en az tartışılan alan ise cinsellik olmuş. Kafka’nın yapıtlarını bugün cinsellik, toplumsal cinsiyet ve queer açılardan okumak, Kafka’nın yapıtlarında yeni anlamlar ve tartışmalar bulmamızı sağlayabilir. Kafka’nın yapıtlarını queer bir gözle okuma konusunda bize en büyük cesareti aslında Deleuze ve Guattari veriyor. Kafka’yı kendilerinden önce değerlendirenlerden faklı olarak, Deleuze ve Guattari, Kafka’nın yabancılaşma ve yargılanma gibi karanlık temalardan çok, daha alaycı ve eğlenceli, daha altüst edici olduğunu ileri sürer. Bu farklı bakış açısı, Kafka’nın yapıtlarını queer bir açıdan değerlendirmek isteyenler için cesaret vericidir.

Kafka’nın 1919 yılında babasına yazdığı 47 sayfalık mektup, daha sonra Babaya Mektup olarak yayımlandı. Bu mektup, Kafka’nın özel yaşamına, babası ile olan ilişkisine bakabileceğimiz biyografik bir metindir.

Babaya Mektup’u okuduğunuzda, Kafka’nın son derece baskın bir karakter olarak betimlenmiş babasının kendisine yönelik beklentilerini gerçekleştiremeyen bir oğul olarak görüyoruz. Kafka mektubunda, babası ile arasındaki zayıf bağı olabildiğince nesnel bir biçimde çözümleme çabasına girmiştir. Babasıyla yüz yüze konuşamadıklarını, yazarak, belki de çok daha etkili bir biçimde ifade eder.

Kafka’nın mektupta yapmaya çalıştığı, gerçekte babasıyla yüzleşmek değil, babası ile özde hiç bağı olmadığını gözler önüne sermektir. Mektup queer bir açıdan okunduğunda, Kafka, heteroseksist toplumda “baba”nın çizdiği yolda yürümeyen bir oğuldur. İstediği eğitimi alıp kendini tam olarak gerçekleştiremeyecek, iyi bir iş edinemeyecek, sağlıklı bir erkek olamayacak ve evlenemeyecektir. Kafka bütün bunlardan babasını sorumlu tutarken, aslında çevresini saran genel toplum kurgusuna da ne kadar yabancı olduğunu gösterir. Kafka, kendi “queer” varoluş algısını gerekçelendirmek için, babasının bu türden bir varoluştan ne kadar uzak biri olduğunu gösterme çabasındadır. Kafka, babasından kaçtığını, bilerek uzak durmak istediğini mektubunda açıkça dile getirir ve bu kaçışın amacını da açıklarken, babasından kaçmak için, aileden de kaçmak zorunda olduğunu dile getirir. Queer açıdan okuduğumuzda, Kafka’nın babadan kaçışı, aslında toplumdaki babanın kurduğu ve çoğu zaman bireyi baskılayan bir yapıdan başka bir şey olmayan aile kurgusundan kaçıştır.

Kafka, babasını son derece baskın, öfkeli ve karşısındakini küçümseyen biri olarak betimler. Babasının üzerinde oluşturduğu bu baskıcı egemenlik, Kafka’nın kendini gerçekleştirmesinin önünde de bir etken olmuştur. Fakat Kafka, babasına yazdığı bu mektubunda, satır aralarında babası ile arasındaki bu iletişimsizliğin ve düşmanlığa varan husumetin aslında karşılıklı olduğunu da okurlarına sezdirir. Babasının farklı biri olması durumunda bile, kendisinin yine olduğu gibi biri olacağını yazar. Babaya Mektup, aslında queer duyarlığı nedeniyle toplumun dayattığı kurgulara başkaldıran Kafka’nın, babasında kişileştirdiği toplumla neden uyum sağlayamayacağının bir açıklaması olarak da okunabilir. Babaya Mektup, bu bağlamda bir baba ve oğul hesaplaşması olarak okunabileceği gibi, daha geniş bir perspektifte, toplumun normlarla birey üzerinde kurduğu tahakkümün bir çözümlemesi olarak da değerlendirilebilir."

babaya queer mektup