dünyada beluga olarak bilinen beyaz balina, katil balina gibi aslında yunus ailesindendir. beluga adı Rusçada beyaz anlamına gelen belukha kelimesinden türemiştir. bilimsel adı Delphinapterus leucas’tır. beyaz (leucas), yüzgeçsiz (-apterus) yunus (delphin-)" anlamına gelir. çıkardığı yüksek ve tiz sesli ıslıklar ve gıcırtılar yüzünden İngilizcede de sea canary, yani deniz kanaryası da denir. beluga da maalesef nesli tükenmekte olan canlılardan biridir.

beluga whale


boyları 5 metreye uzadığı ve ağırlıkları da 1.5 tonu bulabildiği için çoğu yunustan büyüktür. bir sırt yüzgeci yerine, aynı bölgede bir çıkıntısı vardır. bunun da buz altında yaşamın daha kolay olması için bir evrimsel gelişme olduğu söylenir. alın bombesi de diğer yunuslar ve balinaların aksine daha çıkık, yuvarlak ve yumuşaktır. belugaların omurları da diğer balinaların aksine birbirine kaynamamıştır. dolayasıyla kısmen de olsa başını yanlara ve yukarı aşağı oynatabilirler.

beluga aslında türkiye’de de çok iyi bilinen bir canlıdır. 1992 yılının ocak ayında sinop gerze’de balıkçılar tarafından bir beyaz balina görülmüş ve beslenerek gerze limanına getirilmiştir. yerel halkın beyaz balina aydın adını taktığı beluga’nın Sivastopol ukrayna’daki bir araştırma enstitüsünden kaçtığı anlaşılmıştır.

ayrıca bir süre önce rus donanması tarafından eğitildiği düşünülen bir beyaz balina, norveç’te ortaya çıktı. tasmasının üstünde “St. Petersburg Ekipmanı” yazıyordu. Norveç deniz araştırmaları enstitüsünden deniz memeleri uzmanı martin biuw, rusların soğuk savaş döneminden beri belugaları eski mayın ve füzeleri bulmak için ve eğittiğini ve kullandığını bildiklerini dile getirdi. şimdilik norveç’in konuk ettiği beluga için isim yarışmaları da başlatılmış. en popüler isimler arasında snow White, Ajan James beluga ve White russian varmış.

https://www.theguardian.com/world/2019/may/02/russian-spy-whale-has-defected-to-norway-locals-claim

ve son bir not: aslında herman melville’in ünlü romanı moby dick’in balinası, beyaz balina ya da namıdiğer beluga değil, beyaz renkli bir ispermeçet balinasıdır.