-
- izledim
- izlemek istiyorum
-
youreads puanı (8.62)
sinema tarihinin en iyi filmlerinden birisi olarak gösterilen citizen kane, dönemine göre çok ileri tekniklerde çekilmiştir.
-
sinema tarihi baz alınırsa "iyi" film, sinemanın tekniksel gelişimi/devrimi fonunda "çok iyi" film, orson welles"in iyirmi beş yaşında çektiği ilk uzunmetraj olmasıyla "mükemmel" film. ki bu trionun bileşimi kane"i büyülü ve sinemanın gözbebeklerinden biri kılıyor...
üç boyutlu alan derinliğini "citizen kane" keşfetmiştir; wellesin bu film için özel mercekli objektif yaptırdığı bilinir. açılar, ışık, gölge oyunları film noir"a destek olmuştur. -
yurttaş kane (citizen kane), usta yönetmen orson welles’in 1941 yapımı başyapıtı ve pek çok eleştirmen tarafından sinema tarihinin en iyi eseri olarak görülmektedir.
1941 yılında gösterime giren film, seyirciyle ilk buluştuğu yıl ticari bir faciayla sonuçlanmış ve oscar’da sadece “en iyi senaryo” ödülüne layık görülmüş olsa da bu onun sinema tarihindeki önemini değiştirmiyor. welles, ışık kullanımı, çekim açıları, alan derinliği ve kurgu gibi teknik alanlarda devrim niteliği taşıyacak adımlar atmış ve sinemayı zamanının çok ötesine taşımıştır. sinema anlayışına, özellikle montaj, deep focus tekniği ve makyaj bakımdan, birçok yenilikçi katkılarda bulunmuştur. filmin sinemaya en büyük katkısı alt açının doğru bir biçimde kullanılmaya başlanmasıdır. o zamana kadar kullanılmayan alt açılar nedeniyle, tavan hiç gözükmemekte; aydınlatma amacıyla kullanılan ışıklar da burada bulunmaktaydı. ancak bu filmin getirdiği bu yenilik sonucunda yandan aydınlatma etkili bir biçimde kullanılmaya başlanmıştır.
genç bir gazeteci, kane’in vefat ettiğinde sarf ettiği son söz olan rosebud isminin anlamını çözmek için, kane’in yakınlarıyla temas kurarak, bu renkli kişiliğin geçmişine tanık olmamızı sağlamaktadır. rosebud, filmde eksik olan yapboz parçası görevini üstlenmekte bu sayede filme dedektiflik unsurları eklenmektedir. orson welles'in yaratmış olduğu kane karakterinin, dönemin medya patronu william randolph hearst’ın hayatıyla benzerlikler taşıması, o dönemin amerika’sına ustalıkla ayna tutmuştur.
filmin öyküsü birçok katmandan oluşmaktadır. iktidarın doğası, karakter ve kader ilişkisi gibi kavramsal temaların yanı sıra "amerikan rüyası" kamuoyu, siyaset, medya ve halkla ilişkiler gibi artık gündelik yaşamın biçimlendirici güçleri olan "modern yaşamın olguları" ve aralarındaki ilişkiler, bu olguların henüz yeni ortaya çıkmaya başladığı zamanlarda yaşamış, dönemin donald trump'ı, william randolph hearst 'ın (1863-1951) yaşamı üzerinden anlatılmaktadır.
bu bireysel hikâye aynı zamanda mükemmelliyetçiliğin, otoriter yönetimin, hazin sonuçlarını da göstermektedir. daha sonraları, orson well'in mükemmel bir film yapma konusundaki zorlayıcı çabalarının olumsuz sonuçlarını kendi hayatı ve sinema kariyeri üzerinde yaşadığı söylense de bu film hala gelmiş geçmiş en mükemmel filmler listesinde yer almaya devam ediyor.
film, 1942 yılında 9 dalda akademi ödülleri'ne aday gösterilmiş; ancak sadece en iyi senaryo dalında ödül almayı başarmıştır.
"yurttaş kane", 1989 yılında amerika birleşik devletleri kongre kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek abd ulusal film arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir. -
bir orson welles filmi. filmin vizyona girdiği dönemi göz önünde bulundurursak hollywood'un yıllar içerisindeki değişimini çok net bir biçimde görmüş oluruz. mesela citizen kane'in çekilmesine yardımcı olan da hollywood yapımcıları world war z'nin çekimine yardımcı olan da. bu denli bir zihniyet kaymasının en net göstergelerinden biridir citizen kane. ayrıca filmde de ana karakteri para babası olan birinin medyayı manipüle edişi, kitleleri harekete geçirişi, döneminde meşhur olan yellow journalism'e göndermelerle birlikte aslında tüm bunları başarabilen bir adamın, hatta kendine heykellerden bir şehir kurmuş olan bir adamın o kadar rasyonelin içinde gerçek sezgiseli asla elde edemeyeceğini bilmesi dolayısıyla mutsuzluğu anlatılır. -
- çok az kişi tanırım.
- ben de herkesi tanırım. demek ki ikimiz de yalnızız. -
sight & sound'a göre birinciliği bu sene hitchock'un vertigo'suna kaptırmış olan teknik açıdan harika film. -
citizen kane zor bir film olsada sinemaya merak duyan herkesin okuması gerektiğini düşünüyorum. -
rosebud'ın ne olduğunu anladığımda aklıma gelen dize.
“çocukluğun kendini saf bir biçimde akışa bırakması ne güzeldi. yiten bu işte!”