graffiti



  1. grafik sözcüğünden türetilen ve esasen duvar yazısı anlamına gelen grafiti, duvarlara çizilen ve bu çalışmayı yapan kişinin isteğine göre hobi,şöhret,siyasi mesaj,sokakta yaşananlar vs. amaçlarla kompozisyonlar oluşturup bu şekilde sınırı olmadan şekillenen bir sanattır.genellikle gençler tarafından icra edilen bu sanat çıkış noktası itibariyle içerisinde illegalist unsurlar taşımaktadır. bunun yanında asi bir ruhu olduğu gerçeği çizimlere yansımıştır. genellikle kolay yapılabilmesi için sprey boyalarla ve daha çok kişinin görebileceği alanlara (tren vagonları, işlek caddelerin, sokakların vs. duvarları) yapılır.
    sanat olduğu yönünde tartışmalar halen devam etmektedir ancak yapılan çalışmaların kişinin zevk ve tercihlerine göre şekillenmesi, çalışmaların duygu ve düşünceleri yansıtıyor olması graffitinin sanat akademisyenlerinin çoğu tarafından tescillenmese bile sanat olarak kabul edilmesini sağlamıştır. daha çok sokak sanatçıları tarafından illegal yöntemlerle yapılıyor olsada bu sanatla uğraşanların ve legal olarak icra edenlerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır.
    tarihsel olarak graffiti'nin oldukça eski bir geçmişe, mağara duvarlarına çizilen şekiller nedeniyle ilkçağ, 4. veya 5. yüzyıl dönemlerine dayandığı, pompei'deki duvar yazılarının graffiti sayıldığı söylenebilir. eski mısır döneminde insanların geçtikleri yerlerdeki duvar ve kayalara bıraktıkları çeşitli şekil ve yazılardan oluşan mesajlar, graffitinin ilk adımları sayılsa da, günümüzdeki anlamıyla graffitinin ana çıkış noktası 1940'lı ii. dünya savaşı günlerine denk gelmektedir. almanya'yı doğu ve batı şeklinde ikiye bölen berlin duvarı'nın her iki yanı protest kişilerce boyanarak, yazı ve sloganlarla bezendi. 1960'lı yıllarda abd'de politik grupların görüşlerini duyurmak için bu yöntemi tercih etmesi, gençlerden oluşan sokak çetelerinin, kendi denetimleri altındaki alanları belirlemek için duvar yazılarını kullanmasına yol açtı. ardından bağımsız bireyler graffitiyi geliştirdi. sosyal içerikli iletiler dışında, bireysel seçimleri de yansıtmaya başlayan graffitiler giderek renklendi. 1970'lere gelinirken, bu görsel uygulama, şehir duvarlarından metro duvarlarına geçerken, new york'tan abd'nin hemen hemen tümüne yayıldı.
    1960 ve 1970’li yıllarda new york’da kuryecilik yapan demetrius isimli bir kişinin gittiği her yere isminin kısaltması olan taki ve sokak numarası olan 183’ü birleştirmesiyle yani taki183 imzasını atmasıyla insanların merakını uyandırmıştır.
    new york times gazetesinin bu imzayı manşet haber yapmasıyla, taki183 bir efsane haline gelimiştir. bu imzayı beğenen genç kesimler de kendilerine birer imza beğenip taki’yi taklit etmeye ve imzalarını atmaya başlamışlardır bu imzalar zamanla ün kazanmak için graffiti çalışmalarına ve kimin daha güzel,daha zor çalışmalar yapacağı üzerine devam etmiştir.
    türkiye'’de graffiti
    ülkemiz de graffiti almanya’da yaşayan türk ailelerinin türkiye’ye gelip gitmesiyle gelişmiştir. 1970-1980 yılları arasında komünistlerce duvarlara propaganda yazılar yazmak amacıyla kullanılan sprey boyanın graffiti sanatçıları tarafından da kullanılıyor olması bazı kesimler tarafından ülkemizde ki graffiti sanatçılarına olumsuz eleştiriler getirmesine sebep olmuştur.
    ancak zamanla bu görüş değişmeye ve büyük şehirlerde graffiti sanatı gelişmeye devam etmiştir. istanbul,bursa,izmir,ankara vs. gibi şehirlerde legal olarak bu sanatı profesyonel şekilde icra edenlerin sayısı her geçen gün artmaktadır.

    graffiti terimleri:
    writer: graffiti sanatçılarına verilen isimdir. heykeltraş, ressam vs. gibi düşünebiliriz.
    sketch: taslak anlamına gelen sketch, graffiti çalışmasının duvara ya da başka bir alana çizilmeden önce deftere,kağıda vs. çizilen şeklidir. kağıt dışında tablo,sunta vs. taslak olabilecek ve taşınabilen küçük her zemine yapılabilir.
    wall: duvarlara çizilen graffitilerdir. duvarın türüne büyüklüğüne göre çeşitlilik gösterirler. en iyi wallun tuğla duvarlara yapıldığı söylenir.
    block: graffitiye boyut kazandıran gölgelendirmelerdir.
    character: graffitinin çevresine (genelde yanlarına) yapılan karikatürist çalışmalardır. genelde insan silüeti şeklinde olur.
    tag: graffiticinin imzası. bu imza genelde graffiti çalışmalarının kime ait olduğunun anlaşılması için aynı olmalıdır. tag atmak için graffiti yapmak şart değildir. boş bir alana şöhret için tag atılabilir. burada bit ayrım vardır graffiti ve tag ayrıdır tag atılır graffiti ise çizilir/yapılır.
    marker: genelikle tag atmak için kullanılan kalemlerdir. bunun yanında sketch(taslak) için üretilen ve çeşitli renk ve kalınlıklarda marker çeşitleri bulunmaktadır.
    firstline: graffiti çalışması için çizilen ilk çizgilerdir.
    outline: graffitinin dış çizgileridir. harf çizgileridir.
    secret outline: graffitinin harf çizgilerini ve bloğu çevreleyen ikinci(outlinedan farklı renkteki) çizgidir.
    highlights: graffitinin çeşitli yerlerine verilen parlama, ışıltı efektidir. (genelde harf köşelerine yapılır)
    fill in: graffitinin iç boyasıdır. harflerin boyanan iç kısımlarıdır ve tek renk olmak zorunda değildir.
    bubble: graffitinin içine ya da dış bölümüne yapılan baloncuk efektidir.
    king: usta,profesyonel graffiticiler.
    burner: ustaca yapılmış profesyonel çalışma.
    end2end: trenlerin üzerine yapılan graffiti türüdür. treni kople kaplayacak şekilde yapılan graffiti.
    roof top: çatılara yapılan graffiti türü.
    can: sprey boya anlamına gelir ancak başlıkları değiştirilebilen sprey boyalar tam anlamıyla graffiti de can teriminin karşılığıdır.
    cap: sprey boyaların farklı kalınlık,şekil,büyüklük vs. şekilnde püskürmelerini sağlayan spray başlığıdır. graffiti sanatı için vazgeçilmez bir üründür. kalınlık ve şekil olarak mm-cm arasında değişen ölçüleri bulunur. bunun yanında kesik uçlu püskürtmeden, örümcek ağı şeklinde püskürten başlıklara kadar yüzlerce çeşidi bulunur.
    crosslamak: grafitinin üzerini boyamak, başka grafiti yapmak, karalamak. bu çalışmalar genelde rakip writerların yaptığı ya da alan sıkıntısından ortaya ya da popüler, herkesin gördüğü alanlarda çalışmak isteğinden doğan çalışmalardır.
    throw: basit çalışmalardır. taglerin büyükleridir ve genelde dar alanlara yapılır. throwlar bir alt dal olarak değerlendirilebilir. sadece bu şekilde isim duyurmak amacıyla tag atan bazı sanatçılar da bulunmaktadır.
    bunny: kadın graffiti sanatcısı. önceleri erkeklerin egemenliğinde gelişen graffiti günümüzde artık kadınlar tarafında da sıkça icra edilmektedir. tavşan anlamına gelen bunny kadın graffiti sanatçılarının daha çok tavşan figürleri çizmelerine yol açmıştır.
    style: graffitinin stilidir.sanatçının yaratıcılığına göre çeşitli style çalışmaları olabilir. style olarak sanatçıların en çok kullandıklarına bakacak olursak;
    wild style: kelime olarak vahşi sitil anlamına gelir. okunması güç anlaşılmaz olan çalışmalardır.
    semi wild style: harflerin anlaşıldığı ancak yine de karışık olan wild style’e göre daha sade çalışmalardır.
    simple style: okunabilen stillerdir. graffitiyle uğraşmayanların bile rahat okuyabildiği çalışmalardır.
    3d style : üç boyutlu çalışmalardır. gölge, ışık, perspektif gibi unsurların daha çok dikkat çektiği çalışmalardır. genellikle çok ileri seviye sanatçıların yaptığı çalışmalardır ve bilgisayar ortamında yapılabilirler.
    block styla: illegal olarak yapılan çabuk basit stilli çalışmalardır.
    free style: sanatçının kendi oluşturduğu serbest stilli çalışmalardır
    crew: graffiti sanatçılarından oluşan (writterlar) ekiptir. ekip çalışması halinde yapılan bu çalışmalar için crew in tagi(imzası) kullanılır. son yıllarda özellikle crewler bir hayli artmış bulunmaktadır. bunun sebebi yapılacak çalışmanın hem hızlı yapılması hem yeteneklerin birleştirilmesiyle daha iyi çalışmaların ortaya çıkmasıdır. bunun yanında masrafların bölüşülmesi ve ün kazanmak da etkili olmuştur.
    one: bir crew ekibinde olmayan graffiti sanatcısıdır. bu kişiler genelde taglarının sonuna one eklerler.
    battle: graffiti sanatçılarının kapışması,yarışması anlamına gelir. bu kapışmalar bir kazananın olmadığı yarış niteliğindeki eğlencelerdir.
    quick piece: çok hızlı bir şekilde yapılan çalışma. genelde king graffiticiler yapar.
    toy: yeni ve çaylak diye adlandırlan graffiticiler.
    bombing: yasa dışı yapılan graffitidir.
  2. 5 yıldır ara sıra wall'a çıktığım bazen not okurken kalemimin durdurulamaz şekilde bu sanatı icra ettiği harflerin uyumu ve uyumsuzluğuyla oluşturulan mastery gerektiren bir sanat dalıdır.
    Eskiden hiphop ve R&B ile ilişkilendirilmesine rağmen şimdilerde neredeyse alakası yoktur ve hatta Black ve punk metal veya diğer rock dinleyicileri bu sanatı icra edenler arasında cogunluktadır.
    Ama nedense birçok ülkede hala illegaldir.sanatın öksüz çocuğu gibidir ama bir yandan sanatın en temel ve doğal ihtiyaçlarından birini de karşılar bu da geniş kitlelere hitap etme isteğidir.Sanatta dışavurumculuğa yönelmesi de diğer önemli özelliklerinden bir tanesidir ekonomik çöküntü ve siyasi istikrarsızlık dönemlerinde sık görülür bunun nedeni topluma sürekli mesaj verme kaygısından kaynaklıdır
    En önemli sprey markalarından biri montanadır ama akçalı da tercih edilebilir,ama montananın renk kartelası oldukça geniştir ve su bazlı,metalik vb olmak üzere bu markanın her yüzeye uygun spreyleri mevcuttur.!---- spoiler ----!

    Montana bulamıyorsanız pasta yiyiniz

    !---- spoiler ----!
    Montana colors spreylere burdan ulaşabilirsiniz.
    http://http://www.donut.com.tr/collections/sprey-boyalar
    Daha detaylı bilgi için çıkışlar hediyelik eşya dükkanından isimli belgeseli izleyebilir ve yurtdışı Vs türkiye ayrımına vakıf olabilirsiniz
  3. ortaokulda gönül verdiğim baya bir kendimi geliştirdiğim ancak ana baba baskısı yüzünden bırakmak zorunda kaldığım sanat.