“kurtarıcı subaylar” olarak da adlandırılan, ittihat ve terakki muhalifi hürriyet ve itilaf fırkası’nın ordu içindeki destekçileri. sene 1912.

ittihat ve terakki’nin “sopalı seçimler” yoluyla yönetimi elinde tutması ve hürriyet ve itilaf fırkası’nı meclis dışı bırakması ordu içindeki bazı kesimlerde huzursuzluğa yol açıyordu. bu güruh ittihatçıların görevi bırakmasını ve hükümetin tekrardan açık bir şekilde kurulmasını istiyordu. bunun üzerine harekete geçtiler ve itc yöneticilerine, milletvekillerine, önemli kademelerdeki insanlara tehdit mektupları yollamaya başladılar. bu baskıya dayanamayan itc yanlısı mehmed said paşa istifa etti.

...

27 mayıs 1961 darbesi sonrası demokrat parti dağıtılmış, milletvekilleri hapse atılmış veya siyaset yasağı konulmuştu. ancak herkesi şaşırtan olay yenilenen seçimlerin sonucuydu. dp ekolünden gelen adalet partisi oldukça yüksek bir oy oranı almıştı. belki iktidara gelemediler ama bu oy oranı bile ordudaki bazı kesimlerin canını sıkmıştı. bu sefer canı sıkılanlar general değil albaydı. iki şeyden ötürü kızgındılar.

1. idareyi sivillere bırakmak
2. dp ekolünün tekrardan mecliste olması

idarenin sivillere geçmesi demek, 27 mayıs darbesi’nin hesabının sorulabileceği anlamına geliyordu ve genç subaylar bunu hiç istemiyorlardı. ülkenin askeri idarede kalması gerektiğini savunuyorlardı ve darbenin yarıda kaldığını düşünüyorlardı. ancak generaller ve 27 mayıs sonrasında yönetimi ele alan başbakan ismet inönü buna şiddetle karşı çıkıyordu.

talat aydemir önderliğindeki albay cuntası, generallerin iştirak etmemesine rağmen ismet inönü yönetimine karşı darbe girişiminde bulundu.

peki bu girişimin parolası ne seçilmişti?

“halaskar zabitan”.