-
daha özgür olmak, kamçı yememek ((bkz: borç yiğidin kamçısıdır) ), ve en önemlisi kendimizi tüketim hazları yerine daha uzun süre bizimle olacak bir şeyler üretme ve deneyim hazlarına yönlendirme için bir etkinlik.
solcular için kapitalizme bir tepki,
dindarlar için israftan kaçınma,
fakirler için tasarruf,
zenginler için yeni bir deneyim,
telefon mu alacaksın bir kaç ay ertele,
bilgisayar mı alacaksın ertele veya daha ucuz bi model al, asla ihtiyacından fazlasını alma,
kıyafet mi, alma,
dışarıda mı yemek yiyeceksin, evde arkadaşlarınla yap hem etkinlik olur hem daha güzel bir deneyim,
sinemaya mı gideceksin gitme arkadaşlarınla eşinle çocuklarınla evde mısır patlatıp izle,
araba mı almayı düşünüyorsun, toplu taşımayı dene, olmadı bisiklete sana yarar sağlar mı onu düşün, en olmadı ikinci el al,
ev mi alacaksın sebebini sorgula, ihtiyacı sorgula kirasıyla 15 yılda kendini çıkarmayan evi almaktansa kiraya çık.
tatili ertele,
dışarı çıkarsan yürüyüş yap,
eve girersen kitap oku,
birikim yap, elbet harcayacağın zaman gelecek ama evine bir biblo almasan da olur,
geçen seneki kazağını bu sene giysen de olur,
aldığın kitabı arkadaşına önerirken sen de al deme ver o da okumuş olsun, paylaş,
ihtiyacından fazlasını tüketme, ihtiyaçlarını iyi değerlendir,
tüketme, deneyimle. -
2.5 aylık deneyimimin sonucunu paylaşıyorum,
bu süreçte dışarıda daha az yemek yedim ve sosyal aktivite yaptım,
konsere gideceğimde üniversitede öğrenci kulüplerinin konserlerine gittim, hem destek olmuş oldum hem de çok daha hesaplı (ücretsiz veya 5 tl civarı) (bunu tiyatro için de uyarlayabilirsiniz)
film için arkadaşlarımı eve çağırıp evde izledik, burada geçen sene almış olduğum projektör ün etkisi büyük herkes için uygun olmayabilir.
2-3 yeni yemek öğrendim, ayrıca bazı günler arkadaşları çağırarak bunu bir eğlenceye çevirdik, bir arkadaşın suşi yapmayı bilmesi mesela hem eğlendiğimiz hem doyana kadar suşi yediğimiz bir gün ortaya çıkardı.
masa oyunları, iletişim oyunları gibi şeylere daha fazla vakit ayırdık, trivial pursuit, cranium veya vampir köylü gibi.
daha fazla kitap okudum, son 2.5 ayda 5 kitap okudum, ki bu benim ortalamamın iki katı.
spor salonu yerine evde yapılabilecek spor programları öğrendim, freeletics veya insanity gibi (bu herkese uyacak diye bir şey yok, benim için uygundu).
bu süreçte ne yapmadım dışarıda akşam yemeği neredeyse hiç yemedim, haftasonu kahvaltılarını mümkün mertebe evde yaptım (bunda mevsimin etkisi yadsınamaz), sinemaya bir kere gittim (onda da bilet fiyatı 10tl nin altında olan eski sinemalardan birine) abur cubur ve tatlı yemeyi azalttım, aslında bu harcama kısma planından ziyade şeker azaltma planı içindi.
sonuçta para biriktirdim ama ondan çok daha önemlisi yukarıdaki tecrübeleri yaşadım, herkes için aynı şeyler olmak zorunda değil, olmamalı da ancak harcamayı kısmak asosyal olmak değil, hayattan zevk almamak değil sadece bakış açısını değiştirmek.
tüketme, deneyimle -
kendi uyguladigim şekliyle:
- tütüne başladım. hem sigarayı ciddi anlamda azaltmış oldum, hem cebim rahatladı. aylık 30 lira veriyorum adıyaman tütününe.
-uzun süredir yaptığım bir şey gerçi ama yeni elbise almıyorum, bu kış sadece bir bot aldım, eski elbiselerle idare ediyorum.
-kredi kartlarimi iptal ettim sadece bir tane 1000 lira limitli kart bıraktım, internetten kitap vs, siparişleri için.
-digiturk aboneligimi iptal ettim.
-faturali tarifeden çıktım kontorluye geçtim, daha ucuz, ihtiyacım kadar yukluyorum sadece.
-görüştüğüm arkadaş sayısı iyice azaldı. zaruri iş, okul ortamı dışında kimseyle görusmuyorum. bir kaç dost sadece.
- sabah tereyagina kirdiginiz iki yumurta , yanında zeytin gün boyu sizi tok tutar. ekmek ve şeker kullanmayan ve günde iki öğün yiyen biriyim. işte okulda saat 12 de karniniz acikmaz, saat 5 e kadar tok tutar sizi. ama acilen şeker ekmek pasta vs son vermelisiniz. sağlık için çok önemli.
- iki ayda ege tatili param hazır. şimdi balkanlar için birikiyor. sırt çantası,cadirim ve otostop. şimdiden heyecanlandım.
- kafka'ydı sanırım "az insan az eşya" diye ozetlemisti durumu.
- hem harcamanı kıs, hem gereksiz olan her şeyi, insan dahil. -
katılmadığım düşünce.
işim gereği başka ülkelerde yaşayan meslektaşlarım (mühendislerle) birlikte yaşıyorum, bazı adamların kıstığı harcamaları buraya yazsam bi tarafınızla güleceğinizden de eminim.
bu adamlar yukardaki kurallara fazlasıyla uyanlar. 40 yaşına gelmeden milyon lirası bankada yatanlar.
aklıma takılan sorularsa şunlar: kendini yeterince garantiye aldığına ne zaman ikna olur bir insan ? ne zamandan sonra bu kadar yeter der?
50 yaşında emekli olmuş türkiye'de rahatça yaşarım diyip son 15 senesini hiç yaşamamış olanlar var.
peki allah gecinden versin, bir kalp krizi geçirip gitse yazık değil mi bir meyhanede arkadaşlarla rakı sofrası kurmak yerine kös kös evinde yemek pişirdiği gününe ?
yazık değil mi deniz kenarında sevdicekle şarap içip akşam yemeği yemek varken, eve pizza söylediğine ?
yazık değil mi senelik izninin yarısında yurtdışını gezip tozmak varken memlekette kahvede oturduğu günlere ?
demiyorum ki insan eline ne geçerse saçsın savursun, sadece hayatına dengeyi oturtabilsin, 3 günlük hayat ne muhasebe yapacak kadar ciddi, ne de bomboş geçirilecek kadar kalıcı. -
emir kipleri dilek, istek anlamında da kullanılır. zaten kimsenin üzerinde yaptırımı olmayan anonim bireylerken, havadan nem kapmanın alemi yok. burada yazılanlar bir dilektir, temennidir uyan olursa ne mutludur olmazsa canları sağolsundur. -
- ilk olarak her gün bir paket sigara (9 tl) yani ayda 270 lira yerine tütün sarmayı öğrenerek ayda yaklaşık 30 liraya sigara masrafını düşürdüm.
- alkol tüketim sıklığını azalttım ve dışarıda içmemeye özen gösterdim buradan da biraz masraf düştü.
- kış için bir bot ve çok şekilde giyebileceğim 4 adet giysi aldım ve eskileriyle harmanlayarak giyiyorum böylece avm'lerden de ayağımı kestim.
- malum türkiye kitap fiyatları. her sene bir kez yatan bir bursun üzerine cüzi bir miktar takviyesiyle kendime bir epub reader aldım ve uzun zamandır kitaba para vermiyorum.
- beslenmemi düzenledim ve fastfood ve dışarıdan yemek söyleme alışkanlığımı bitirerek artık haftalık alışverişlerle hem düzgün beslenmeye başladım hem de bayağı kilo verdim.
biriken para ne mi oldu? adı üstünde birikiyor.