-
basit bir yahudi meselesine (basitlikten kastım "sevmiyoruz öldürelim" basitliği) indirgenemeyecek kadar kompleks dinamiklerin sebep olduğu savaş. hollywood sağ olsun filmlerde gördüğümüz tek şey ağzından fireball çıkartabilen bir hitler ve bütün dünyayı sırf yahudileri öldürmek için işgal edecek bir ülke.
bir laf vardır einstein'a atfedilen, bir şeyi basitçe anlatamıyorsan anlamamışsın demektir. tarih konusunda kendime güvenmeme rağmen, bu kadar karmaşık bir geçmişi anlatabilecek yetkinlikte olduğumu düşünmüyorum. bu yüzden madde madde, bizim sevdiğimiz şekilde, "hap şekilde bilgiler" formatında yazıyorum.
-almanya'da hali hazırda 20.yy'ın başından beri yükselen bir yahudi düşmanlığı vardı. hitler (ve milyonlarca alman genci) daha o dönemden bu fikirlere maruz kalmıştı.
-versay'da, özellikle almanya-avusturya arasındaki ilişkileri kısıtlayan maddeler savaşın sinyalini ta yıllar önceden vermiştir. öyle ki bir fransız general antlaşma imzalandıktan sonra ekibindekilere dönüp "az önce ikinci dünya savaşını başlattınız." demiştir.
-aynı durumda türkiye de vardı, ancak bütün dünya türkiye'nin üzerine çullanmadığı için ve türkiye almanya kadar potansiyel vaat eden bir ülke olmadığı için, bu tip taraklarda bezimiz yoktu. öyle ki almanya antlaşmayı imzaladıktan birkaç sene sonra traktör şasisi kullanarak tank üretmiş, birkaç sene sonra da "hadi canım antlaşma falan filan yok dağılın evinize" demiştir. biz de o sırada içerideki isyanlar yüzünden dışarıya karşı süt dökmüş kediye dönmüş bir durumdaydık -mecburen-.
-hitler o koltuğa sağa sola "yahudilere ölüm, bizi onlar bu hale getirdi!" diye bağırarak gelmedi. almanya'nın o dönemki ekonomik vaziyetini değerlendirirseniz, üzerine bir de büyük buhranı eklerseniz, almanların asıl derdinin milliyetçilik olmadığını anlarsınız. öyle ki insanlar evine duvar kağıdı almak yerine maaşlarıyla duvarı kaplamışlardır, oynasınlar diye balyayla parayı çocuklarına vermişlerdir; enflasyonun paralarına kaybettirdiği değer yüzünden. ki buna enflasyon değil, hiperenflasyon denmektedir. bir haftada mark'ın onda biri değerine düştüğü, diğer para birimlerinin üstel bir şekilde arttığını hatırlatmakta fayda var.
-bir ülkenin savaş kazanabilmek için temelde üç şeye ihtiyacı vardır, tarihsel süreçte de bu sıraya göre önem arz etmiştir. sayıca üstünlük, eğitim, ve teknoloji. son ikisinde almanya'nın rakiplerinden geri kalmasını bırakın, belirgin bir şekilde üstün olduğu alanlar vardı. ancak karşınıza geçmiş yüzyılın en büyük imparatorluğunu, onun yancısını, topraklarında dıştaki düşmanlarıyla doğru düzgün bir savaş vermemiş güçlü bir ülkeyi, üstüne üstelik yüzyıllardır gücüne güç katarak gelen bir sovyetleri karşınıza alırsanız, maalesef sizi teknoloji bile kurtaramaz. stalingrad'a bir günde nehir vasıtasıyla 80 bin askerin takviye edildiği olmuştur; o çetin kış şartlarında, o kadar geniş alana yayılmış lojistik ağınızla, siz ne kadar takviye gönderebilirsiniz ki?
-sonucunda abd ve sovyetler iki süper güç olmamıştır. sovyetler, rusya, çarlık rusyası, artık ne derseniz deyin; her yüzyılda zaten süper güçtü. rus ordusu vs fransız ordusu, rus ordusu vs ingiliz ordusu, rus ordusu vs alman ordusu, ve günümüzde de rus ordusu vs amerikan ordusu kıyası yapılmaktadır. her yüzyılda, ruslar zaten egemenliğini bütün dünyaya hissettiren bir devletti. abd ise sanayisini çok doğru zamanda geliştirmekle bu başarıyı elde etmiştir. ii. dünya savaşı'nın endüstriyel açıdan en büyük önemi, sivil üretimin çok hızlı ve kolay bir şekilde askeri üretime kaydırılabilmiş olmasıdır. peki ne demek bu? şu demek, şu anda bu ülkede fabrikada çalışan 100 bin kişi varsa, 800 fabrika varsa, 60-70 bin kişiyi ve 500 fabrikayı çok hızlı bir şekilde askeri teçhizat üretebilecek duruma getirebildi. günümüzde aynı potansiyel çin'de görülüyor, ancak bunu günümüzde yapmanın mümkünatı yoktur. iki dönemi kıyaslamak ve amerika'nın -ve diğer bütün ülkelerin- bu kadar kolay bir şekilde kaydırabildiğini anlamak adına bir örnek vermek istiyorum. örnek tamamen farazidir, hiçbir gerçeklik payı taşımamaktadır. sadece dimağlarda fikir oluşması açısından anlatıyorum. sizin 1940lı yıllarda bir koltuk fabrikanız var, sekreter koltuğu çalışma sandalyesi tarzı şeyler üretiyorsunuz. savaş anında devlet size gelip b-17 için koltuk üret derse, üretebilirsiniz. en azından birkaç modifikasyon ve uğraşla üretmeye başlayabilirsiniz. ancak günümüzde -örneğin- adore mobilya, bir f-35 koltuğu üretemez. sivil sanayi bir mig-29, bir mig-35 üretemez. teknoloji artık kesin çizgilerle kategorilerini belirledi. nasıl ki eskiden evimizdeki en teknolojik aletlerden birisi olan radyoyu hem hazır alabiliyorduk, hem de evde yapabiliyorduk; burada da tamamen aynı mantık geçerli. kaçınız evinizde bir ekran kartı yapabilirsiniz?
gece gece başlığı görüp birkaç satır yazmak isteyince oldukça dağılıyor konu, amacım spesifik bir konu hakkında kesin ve zor bulabileceğiniz bilgiler vermek yerine mümkün olduğunca çok konuda kafanızda bir sinyal çakmasını sağlayıp sizi araştırmaya yöneltecek bilgileri toparlamak oldu. elim değdikçe genişletmeye çalışacağımdan şüphem yok. -
tatsız bir olaydır. -
insanlık tarihinin utanç verici olayıdır. -
hakkinda uzunca bir belgeselin yapildigi savas. adim adim savasin cikis sebepleri ve yasanan olaylari anlatmakta. vakti olanlar icin tavsiye ederim.
Kiyamet - 2. Dunya Savasi
edit: belgesel turkce sesledirilmistir. -
insanoğlunun kendi türünü katletmede bile ne kadar cüretkar olabileceğini kanıtlayan, tarihin en kanlı ve kudretli savaşı.
70 milyondan fazla insanın ölümüne yol açsa da, pek çok teknolojik ve bilimsel ilerlemeye neden olması oldukça ironiktir.
edit: ironi'den kastım, insanların birbirini yok etmek için bu denli çabalaması. savaş elbette rekabetin en acımasız hali, ilerlemeler olacak ona şüphe yok. -
her savaşa bir şekilde müdahil olmayı başaran bir milletin mensubu olarak, nasıl olup da es geçtiğimizi anlayamadığım savaş.
darısı diğer savaşların başına. -
homeros: ''savaş her şeyin babasıdır.'' -
ne zaman 2. dünya savaşı ile ilgili bir bilgiye ulaşsam işi gücü bırakır kaseyi doldurmaya bakarım.
2. dünya savaşı belgeselleri uykusuz gecelerimin müsebbibi, okuduğum 2.dünya savaşı kitapları kitap bütçemin %75'i olmuştur. bu vesile ile değerli okurlara 2.dünya savaşı ile ilgili ilginç bilgilerimi saygı ile sunarım.
1- almanya teknolojik bakımdan savaştığı diğer ülkelere kıyasa bilimsel açıdan kısa zamanda çok hızlı ilerlemiştir. günümüzde bir çok alanda nazilerin uyguladığı gayri insani deneylerin sonuçları tıp ve farklı bilimlerde kullanılmaktadır. (insan vücudu kaç atmosfer basınca dayanabilir, kaç litre benzin içerse ölür, hipotermi vb.)
2- nazilerin savaşı kaybetmelerinin önemli bir oyuncusu 0 numara makine yağıdır.
silahlar ve diğer mekanik araçlar için parçalar arasındaki yağ insanlardaki kan gibi işlem yapar eğer yağ yoksa sistem bozulur. bir çok cephede savaşan naziler ince yağ kullanmak yerine gres yağına benzer katı bir yağ çeşidi kullanmışlar. 0 derece ve altında donan katı yağ bir çok silahın ve aracın çalışmasına engel olmuş, özellikle ağır kış şartlarında önemli kayıplar vermişlerdir. rus silahları ise zaten tasarım aşamasında donmaya 0 ve daha ince yağlar ile hazırlandığı için teknolojik ve güçlü nazi silahları karşısında üstünlük kurabilmişlerdir.
3- nazilerin savaş süresince en büyük sıkıntısı enerji alanında olmuştur. savaş süresince almanya üzerine atılan bombaların sadece %1 santrallere atılmış olsaydı savaş 6 ay içinde bitebilirdi.
4- 1.dünya savaşında kayıplar %95 asker / %5 sivil ölümü ile kayıt altına alınırken, 2. dünya savaşında bu oran %33 asker %67 sivil olarak gerçekleşmiştir.
5- danimarka da yaşayan nükleer fizikçi niels bohr son anda nazilerin elinden kaçmayı başarmış ve o dönem paha biçilemez bir ağır suyu (nükleer bomba yapımında kullanılan bir madde) bir bira şisesin de ingiltereye götürmeyi başarmıştı. ne var ki canı pahasına götürdüğü şişenin içerisinde meşhur danimarka birası vardı. çok büyük bir ihtimalle evden acele ile çıkarken yanlış şişeyi almıştı.
ve yine çok büyük bir ihtimalle ağır su ile dolu bira şişesini bir nazi askeri içti.
6- savaşın kayıpları arasında londra'ya yapılan gece bombardımanları yüzünden gece karartması neticesinde farklı dönemlerde yapılan trafik kazalarında ölen 40 kişide vardır.
7- leningrad'a düşen ilk bomba bir hayvanat bahçesindeki fili öldürmüştür.
8- rusya'da 1923 yılında doğan erkeklerin %80 ölmüş ve 1920'lerde doğan kadınlar eş bulamaz hale gelmişti. rus hükümeti evli olsun olmasın bu grupdaki tüm kadınların hamile kalmasına yarımcı olunması için emir vermiştir.
9- amerikan kara kuvvetlerinin deniz kuvvetlerinden daha fazla gemisi vardır.
10- savaş esnasında artistlik yaparken ölen bir çok pilot vardır, o dönemin uçaklarında kabin basıncı olmadığı için 20.000 ft'e çıkmak %80 ölüm demekti.
11-ren nehrine ilk ulaşan askeri birliğin ilk işi nehre işemek olmuştur. ( general patton'un nehire işerken fotoğrafları vardır.)
12- ingiliz mühendis robert watson radyo dalgaları ile düşman uçaklarını düşürecek bir silah üzerinde çalışırken tesadüfen radarı icat etti.
13- nazilerin efsane denizaltısı u-bot mürettabatının sadece %20 si geri dönebildi.
14- 1940-1945 yıllarında amerikanın savunma bütcesi 2 milyar dolardan 60 milyar dolara yükseltilmişti.
15- adidas ve puma nazi almanyasında kurulmuştur. hugo boss ise nazi modasını yaymak için kurulmuştu.
16- halkın arabası yani volswagen hitlerin emri ile kuruldu.
17- av kısıtlaması ve avlanma yasağının öncüsü hitlerdir.
18- savaşta ölen ilk amerikan askeri 1940'a ruslar tarafından finlandiya'da öldürülmüştür.
19- savaşta ölen en yüksek rütbeli amerikan askeri ise korgeneral lesley mcnair di. kendisi amerikan hava kuvvetleri tarafından öldürülmüştür.
20- nazi almanyasının savaş ilan ettiği tek ülke amerikadır.
bonus
kahinden büyük üzüntü ile çıkan bir yahudi milyonlarca insanın ölümünden sorumlu olduğunu öğrenince intihar etmek için tren raylarında treni beklemeye başlar. tam tren gelecek ken küçük bir çocuğun rayların üstünde oynadığını fark eder ve koşarak tren çarpmadan önce çocuğu kurtarır.
- çocuk ne yapıyorsun burada nerede ise ölecektin.! adın ne senin ?
- hitley, adolf hitley
insanlık tarihinin bir daha asla savaş görmemesi ümidi ile... -
insanoğlunun kendisi icin her seyi yapabilcegin göstergesidir. . -
barışın savaşla sağlanmaya çalışılması üzerine çıkmış savaştır desek itiraz eden çıkmaz sanırım.