maksim gorki

Kimdir?

1892 yılında tiflis'te, kafkasya gazetesi'nde çalışmaya başladı. yoksullukla ve acıyla dolu bir hayat sürdüğü için rusça’da acı anlamına gelen gorki takma adını kullanmaya başladı. 1895'te st. petersburg'da yayınlanan bir dergide çıkan çelkaş adlı öyküsü ile ünlendi. ardından yirmi altı erkek ve bir kız öyküsü yayınlandı. ünü hızla yayıldı. bu öyküler kadar başarılı olmayan bir dizi roman ve öykü daha yazdı. gorki'nin 1898 yılında yayınlanan ilk kitabı hikâye denemeleri (Очерки и рассказы) çok beğenilir ve yazarlık kariyerinin başlangıcı sayılır. ilk romanı foma 1899'da basıldı. bu dönemde sağlam bir olay örgüsü kuramaması ve yaşamın anlamı üzerine uzun felsefik tartışmalara girmesi romanlarının başarısını düşürür. 1906'da yazdığı ve rus devrimi'ne adadığı ana en başarılı romanıdır. 1899-1906 arasında st. petersburg'da yaşar. gorki, çar rejimine açıkça karşı çıkmış ve bu yüzden birçok kez tutuklanmıştır. çarlık tarafından kontrol ve baskılara maruz kalmıştır. 1901'de fırtına kuşunun türküsü isimli kısa şiiri yüzünden tutuklandı. kısa sürede serbest kaldı, kırım'a gitti. gorki birçok devrimci ile tanıştı. lenin'le tanıştığı 1902 yılından itibaren aralarında yakın bir arkadaşlık oluşmuştur. 1902 yılında rusya edebiyat akedemisi'ne seçilir. ancak çar ii. nikolas buna izin vermez. anton çehov ve vladimir korolenko bu tavrı protesto eder ve akademiden ayrılır. başarısız olan 1905 rus devrimi sırasında peter ve paul kalesi'nde kısa bir süre daha hapis kalır. gorki güneşin çocukları adlı oyununu yazar. oğlunun mayıs 1935'teki ani ölümünü takiben gorki de, 1936 yılında haziran ayında öldü. her ikisinin de ölümü şüphe altındadır. zehirlendikleri iddia edilmiş, ama bu iddia hiçbir zaman ispatlanamamıştır. gorki’nin cenaze töreninde tabutu taşıyanlar arasında stalin ve molotov da yer alacaklardır. 1938'de buharin'in mahkemesinde gorki’nin nkvd başkanı yagoda tarafından öldürüldüğü itiraf edilmiştir.