1. kaynak

    (en uzun ve ilk kelli felli çevirim. hatalar affola.)

    "şempanzelerin adalet duygusunun insanlarınkine benzer olduğu bulundu

    Sarah Graham haberi. 26 Ocak 2005.

    Kaynak: Yerkes Ulusal Primat Araştırma Merkezi

    Büyük ya da küçük haksızlıklar, insanları hayatın gerçekten adil olmadığına inanmaya sevk ediyor ama insanların haksız durumlara nasıl tepki verdikleri sosyal şartlara bağlıdır. Örneğin, arkadaşlar ve aile arasındaki haksızlıklar, yabancılar arasındakinden daha az göze batar. Yeni bir çalışmanın sonuçları aynısının şempanzeler için de geçerli olduğunu gösteriyor. Çalışma, adalet duygumuzun nasıl geliştiğine de ışık tutmaktadır. 2003 yılının sonbaharında Sarah Brosnan ve Yerkes Ulusal Primat Araştırma Merkezi Müdürü Frans de Waal, Kapuçin Maymunlarının haksız gördükleri tedavilere maruz kalmak istemediklerini saptadı. Yeni çalışmada, araştırmacılar şempanze çiftlerinin kalite açısından değişik olan yemeklerin değiş tokuş edilmesine tepkilerini test etti. Hayvanlara ya ilgi duydukları üzüm ya da daha az ilgilerini çeken salatalık verildi ve eşlerinin hangisini aldığını da görebildiler. Doğduklarından beri beraber yaşayan şempanze çiftlerindeki salatalık verilen şempanze, bu duruma birbirlerini daha az tanıyan şempanze çiftlerindeki şempanzenin verdiğinden daha az negatif tepki verdi. Kısa vadeli gruplardaki şempanzeler, eşleri aynı iş için kendilerinden daha fazla ödül aldıktan sonra çalışmayı reddettiler. “İnsan kararları, duygusal olmaya eğilimli ve ilgili olan diğer insanlara bağlı olarak değişken” diyor Brosnan. “Şempazeler üzerindeki bulgularımız tepkilerdeki bu değişkenliğin uyarlanabilir olduğunu gösteriyor ve herhangi bir durum için tek bir doğru tepki olmadığını, bunun daha ziyade o anki sosyal çevreye bağlı olduğunu vurguluyor.” Haksız durumlara karşı tepkilerin incelenmesine yönelik ileri deneyler, biz insanların verdiğimiz kararları niçin verdiğimizi anlama umudu ile Araştırma Merkezi’nde sürmektedir. “yakından ilişkili insan olmayan iki primat türdeki adalet duygusunu tespit etmek, bunun uzun bir evrimsel tarihinin olabileceğini gösteriyor.” diyor Brosnan. Bulgular, Proceedings of The Royal Society B: Biological Sciences kitabının 7 Şubat baskısında yayınlanacak."

    benim çevirim bu, benim. şu an çocuğum gözüyle bakıyorum yazıya. çerçeveleteceğim sanırım, çok ciddiyim.

    (düzeltme: "ama" bağlacından evvel nokta veya virgül olmaması gerekliydi. ingilizce'de kullanılabildiği için karıştırıyorum. neyse düzelttim eheh.)
  2. aynı ya da benzer bir çalışmanın videosu için: tık