geç jura döneminde (155 - 145 milyon yıl evvel) kuzey amerikada yaşamış, vücudu zırhlı (thyreophora) ve otçul olan bir dinozor türüdür. stegosaur familyasına mensuptur.

erişkin stegosaurus'ların uzunlukları dokuz metreye, ağırlıkları iki tona ulaşabilir. boynundan başlayıp sırtından kuyruğuna kadar küçülüp büyüyerek çift sıra hâlinde uzanan kalkanları vardır. sırtındaki kalkanları çok daha büyüktür. en uzunlarının boyları bir metreye kadar ulaşabilmektedir. stegosaurus'ların içinde kılcal damarlar bulunan bu kalkanları vücut ısılarını ayarlamak için geliştirdikleri düşünülmekte.

bu otçul büyük hayvanların uzun kuyruklarının ucunda sağlı-sollu ikişer tane olmak üzere toplam dört tane diken vardır. kuyruklarındaki bu dikenler, onları yırtıcı dinozorlardan koruyan en büyük silâhlarıdır, zira büyük yırtıcıların gövdelerine saplanabilecek ve ölümcül olabilecek kadar sağlamdırlar. aynı dönemlerde bir arada yaşadıkları büyük avcılar olan allosaurus ve ceratosaurus'un potansiyel hedeflerinden biri de onlardır.

vücuduna nazaran stegosaurus'un küçük bir kafası vardı. muhtemelen duyuları fazla gelişmiş değildi. bu yüzden, sürüler hâlinde yaşayan bu ağır hayvanlar, zaman zaman duyuları daha keskin olan camptosaurus sürüleriyle birlikte de hareket ediyordu. camptosaurus'lar, arka ayakları üzerinde hareket eden ve hızlı koşabilen hayvanlardı. zamanında fark edebildikleri bir avcı saldırısında stegosaurus'ları erkenden uyarıyor ve onların avcılara karşı kuyruklarıyla savunma yapabilecek şekilde organize olmalarını sağlıyorlardı. toplu hâlde yaşayan bu iki otçul dinozor türü arasında bir arada yaşamalarını gerektiren bir çıkar ilişkisi vardı. camptosaurus'lar gözcülük, stegosaurus'lar ise koruyuculuk yapıyorlardı. biri duyusal, diğeri ise bedensel gücü sağlıyordu ve bu şekilde birbirlerinin eksik yanlarını tamamlıyorlardı.

apatosaurus, diplodocus ve brachiosaurus da stegosaurus'larla aynı dönemlerde bir arada ya da birbirine yakın bölgelerde yaşamış dev otçullardır.