Kimdir?
türk gazeteci, yazar.
osmanlı imparatorluğu’nun son dönemlerinde gazeteciliğe başlayan suat derviş hanım, ülkenin öncü gazetecilerinden biri ve döneminin en üretken yazarlarındandır.
otuza yakın roman, pek çok hikaye, makale, eleştiri ve çeviriler yayımlanan suat derviş’in en bilinen eseri fosforlu cevriye’dir. eserleri yabancı dillere çevrilen ilk türk yazarlardandır. adı, toplumcu gerçekçilik ile birlikte anılır.
avrupa’ya muhabir olarak giden ilk kadın gazeteci, ilk basın sendikasının beş kurucusundan biri ve ilk başkanı, devrimci kadınlar birliği'nin kurucusudur. kadın hakları, demokrasi alanlarında mücadele etmiş bir aktivisttir. (wikipedia)
-
“kadın olmaktan utanmıyorum, yazar olmakla da iftihar ediyorum” der suat derviş.
1905 yılında istanbul’da doğmuştur. ilk gençlik yıllarından itibaren politik hareketin ve yazın hayatının içindedir. 1930’da serbest cumhuriyet fırkası’na bağlı kadın varlığı adlı derneğin kurucularından olur. yeni edebiyat dergisini 1941’de kapatılana kadar çıkarmıştır. sol görüşlerinden dolayi dönem dönem hapis yatar. tutukluluğunun ardından bab-ı ali kapılarını onun da yüzüne kapatır. takma isimle yazmak zorunda kalır. on yıl fransa’da ve çeşitli avrupa ülkelerinde yaşar. 60’larda geri döner. 1970’de devrimci kadınlar birliği’nin kuruluşunda yer alır. 1971 yılında solcu gençleri evinde saklamaktan dolayı, yani ölümünden bir yıl önce yine tutuklanmıştır… makaleler, fıkralar, çocuk masalları, radyo piyesleri, skeçleri, tiyatro oyunları yazar, çeviriler yapar. ve böyle yoğun bir ömre tam on dört roman sığdırır.
fosforlu cevriye denilince akla türkan şoray gelse de asıl hatırlanması gereken bu kitabın yazarı olan suat derviş'tir.
ve nazım'ın kendisi için yazdığı şu satırlar:
“ağlasa da gizliyor gözlerinin yaşını;
bir kere eğemedim bu kadının başını.”
(bkz: gölgesi - nazım hikmet)