-
bana kara diyen dilber
gözlerin kara değil mi
yüzünü sevdiren gelin
kaşların kara değil mi
güzel, ben seni isterim
seni koynumda beslerim
yüzünü, güzel, göreyim
zülüfün kara değil mi
boyun uzun, belin ince
yanakların olmuş gonca
salıverirsin kolunca
beliğin kara değil mi
utanırım akar terim
güzellikte yok benzerin
en sevgili makbul yerin
saçların kara değil mi
beni kara diye yerme
mevlâ'm yaratmış, hor görme
ala göze siyah sürme
çekilir, kara değil mi
hind'den, yemen'den çekilir
iner bağdad'a dökülür
türlü taama ekilir
biber de kara değil mi
göllerde kuğular olur
göğüs ak, kara benlidir
mısır'da çok zengin vardır
kölesi kara değil mi
pınara konan kuğunun
kanadı beyaz çoğunun
çöldeki arab beyinin
çadırı kara değil mi
iller de konup göçerler
lâle sünbülü biçerler
ağalar, beyler içerler
kahve de kara değil mi
evlerinde sular akar
güzelleri göze bakar
hublar yanağına sokar
sünbül de kara değil mi
karac'oğlan der, inşallah
görenler desin maşallah
kara donlu beytullah
örtüsü kara değil mi
bu şiir karacaoglan'in ve karacaoglan 1600'lu yıllarda yani 17. yüzyılda yaşamış. biz bunu okuyoruz ve anlıyoruz. 17. yüzyıl ingılizcenin en önemli yazarı shakespeare'in de yaşadığı yıllar ve shakespeare'in eserlerinin orijinalini 100 ingilize okutsak 95'i anlamaz.
he anam he turkceyi kurtuluş savasindan sonra uydurduk, ondan önce yoktu.
ekleme:
bir kez gönül yıktın ise
bu kıldığın namaz değil
yetmiş iki millet dahi
elin yüzün yumaz değil
bir gönülü yaptın ise
er eteğin tuttun ise
bir kez hayır ettin ise
binde bir ise az değil
yol odur ki doğru vara
göz odur ki hak'kı göre
er odur alçakta dura
yüceden bakan göz değil
erden sana nazar ola
için dışın pür nur ola
beli kurtulmuştan ola
şol kişi kim gammaz değil
yunus bu sözleri çatar
sanki balı yağa katar
halka matahların satar
yükü gevherdir tuz değil
karacaoğlan'ı beğendiremedim mi? peki, daha eskiye gidelim. alın bu da 13. yüzyıldan, yunus emre. anlıyor musunuz? anlıyorsunuz, yani turkceyi birileri uydurmamis. yaşayan canlı bir dil. kurtulus savasi sonrasi uydurulan dil yani turkce değil, bir takım yapay yazım kurallarıdır. halkın anlamadigi osmanlica'yi terkedip halkın kullandığı turkce'ye dönmüşler.
kelime kökenlerine bakarsak ingilizce'de ki bazı kelimeler değil bakin ben iddia ediyorum coğu kelime, agirlikli olarak latince olmak uzere, yabanci kokenlidir ve bu evraka evreka diye bagirilarak ortaya cikılacak bir şey değildir. yani karacaoğlan'da arapça kökenli kelimeler varsa shakespeare'de de latince, yunanca, almanca, italyanca kökenli kelimeler vardır. dil böyle bir şeydir, dogali budur. hayatın doğal akışı, esyanin tabiati böyledir. hadi bu kelimeleri ingilizce'den çıkarın ve bakın ingilizce yeterli bir dil mi yoksa yoksa yetersiz bir dil mi?
bunu da beğendiremezsem daha dede korkut var. onu da beowulf'la karşılaştırırız. copy paste yaparım, üşenmem.^:swh^ -
dili kullanan ve üreten insandır. herhangi bir alanda yeni terim ve deyişleri o alanda üretimi yapan belirler. felsefeyi siz yapmazsanız terimlerini de siz belirlemezsiniz doğal olarak; yani ya orijinalden alıntı yaparsınız ya da türetim yaparsınız. felsefe alanında yeteri kadar ilgi yoksa da karşılık bulmak konusunda sıkıntı çekebilirsiniz ki bu dilin dolaylı problemidir; çünkü yukarıda söylendiği gibi bunun sebebi 'insan'dır.
felsefi terimler açısından almanca, türkçeden önde olabilr. nedenini yazmaya gerek yok. aynı karşılaştırmayı bozkır terimleri üzerinden yapalım. kırgızistan'da günümüzde bozkır kültürü güçlü bir biçimde varlığını sürdürmektedir. bu bağlamda at donları için kullanılan terimler bile başınızı döndürebilir. bozkır kültürünün hissedilmediği ve dilinin gelişmiş olduğu iddia edilen bir ülke, dolayısıyla kırgızcadaki bozkır terimlerini karşılayabilecek lügat zenginliği sahip olmayacaktır. on yaşındaki çocuğun mantığıyla genelleme yaparak "kırgızca filanca dilden üstündür" mü diyeceğiz? dememeliyiz.
şahsen aşırı tasfiye ve öz türkçeciliğe karşıyım. bir sözcük bir dile ne yolla girerse girsin, halk tarafından benimsenmişse gerisinin pek önemi yoktur.
özetle türkçe de bütün diller kadar ifade etmek kuvvetine sahiptir. çeşitli terimsel yetersizliği var olmakla birlikte bunun sebebi dilin yetersiz olması değil, insanların yetersiz olmasıdır. azimli çevirmenleri ve filozofları üretime ve geçerli karşılıklar bulmaya davet ediyoruz. -
türkçeye diğer dillerden geçen kelimeleri çıkarırsak yetersiz kalır, ama diğer dillerden geçen her kelimeleri çıkardığınızda bütün diller yetersiz kalacaktır. sonuçta doğdukları coğrafya kısıtlıdır ve bugünün ihtiyacını karşılayamamatadır. dünya üzerinde kelime dağarcığı bakımından en güçlü dil ingilizcedir ve bu elimelerin hatırı sayılır bir kısmını diğer dillerden almıştır(çoğunu değil bakın, hatırı sayılır kısmı).burada hata elimenin kökenine bakıp türkçe değildir demek bana göre. artık günlük hayatta alışılagelmişse türkçedir denebilmeli.
not:yukarıdaki şiir sehl-i mümteni sanatıyla yazılmıştır, o yüzden hala anlıyoruz.(argüman yerinde kullanılmamış) onun içinde dahi arapça kökenli kelimeler mevcuttur. -
birbiriyle cok yakin anlamli felsefi terimlerin turkce cevirileri gibi teknik ve dar kapsamli eksiklikleri olduguna katilirim. bu durum ozellikle agir felsefe kitaplari okurken kavramlari zihninizde dogru bir bicimde oturtamamaniza neden oluyor. imgelem( muadili muhayyel mesela ki gunumuzde kimse kullanmiyor bile), varoluşmak, olgusallık vs. gibi bazi ceviri kavramlari yorumlarken ister istemez zorlaniyorsunuz. ama bunun gibi dar kapsamli sikintilarin turkcenin yetersiz bir dil oldugu savina saglam bir dayanak olusturdugunu dusunmuyorum. zira diller halklarin kulturleriyle sekillenir, yukarida yunus emreden ornek verilmis, cok dogru bir ornek. yunus emreninki gibi sade bir soyleyisi olusturumak icin turkce bicilmis kaftandir. bu sade deyisler ise turk kulturu ile kusursuz bir bicimde ortusur. -
felsefe ve türkçe ile pek bir ilişkisi olduğunu sanmadığım yazarın beyanı. felsefe yapmaya en yetkin bir kaç dilden biridir türkçe. neden böyle olduğunu dil ve mantık ilişkisi yani analitik felsefe açısından temellendirirdim, ama 'asklepiosa bir horoz borcum' olmadığı için, bu başlık altında zaman harcamaya değmez.
ayrıca (bkz: sus minervam docere) . -
insanlık günden güne gelişip yeni sorunlar ve çözümler bulup kendini geliştirirken sen gidip 100 yıl önce bitmiş ve ondan önce de sadece 600 yıllık bir zaman diliminde yer bulmuş bir imparatorlukla halen övünüp ıslak hayaller kuruyorsan, üretim yapıp yeni şeyler keşfetmek yerine hazır olanı yiyorsan ya da yemeye çalışıyorsan elbette dil yetersiz kalır.
dilin yetersiz olması gibi birşey mümkün değildir dil yetersiz bırakılmıştır. sen herşeyi dışardan al üstüne orda kullanıldığı gibi diline sok sonra da dil yetersiz .. -
şu an konuştuğumuz dil kurtuluş savaşı sonrası türetilmiştir. çok yeni bir dildir. bu yüzden yetersiz olması da normaldir. türkler müslümanlığı kabul ettikten sonra arapça farsça türkçe karışımı bir dil kullandılar. cumhuriyetten sonra atatürk arapçadan kurtulmak için sadece latin alfabesine geçmedi. sadece bu ülkeye ait bir dil oluşturmak için arapça kelimelerin yerine kelimeler türettirdi.
anatemaya dönersek. açın ingilizce fransızca bir felsefe kitabını ya da diaelektik kitabını türkçeye çevirin. yetersizliği görmeyen kördür. -
dil canlı bir organizmadır ve evrimleşir. şuan türkçe diye konuştuğumuz dil cumhuriyet sonrası uydurulmuş bir dildir. gelişmiş bir dil olabilmesi için bin yıl kadar evrimleşmesi gerekmektedir.
sıradan bir ingilizce romanı türkçeye çevirdiğinizde dil yeterlidir. ama bir felsefe kitabını ya da bir bilimsel kitabı türkçeye çevirmeye çalışırsanız sap gibi kalırsınız.