kretase devrinin sonlarına doğru (yani yaklaşık 67 milyon yıl önce) yaşamış iri etçil teropod (iki ayağının üstünde duran) dinozolar. antik Yunancada "tiran kertenkele" anlamına gelir. tyrannosaurus rex bu grubun en iyi ve tek bilinen dinozoru olsa da, yaklaşık 9-10 farklı tyrannosaurus dinozoru olduğu düşünülüyor.

daha sonradan kuzey Amerika olan laramidia bölgesinde yaşamış tyrannosauruslar şöyle: t-rex de bunların arasında.

-Lynthronax argestes: adı “güneyin kanlı kralı” anlamına gelen, bulunan en eski tyrannosaurus türü. Aynı zamanda 7.32 metrelik boyuyla grubun en küçüklerinden biri ve en ilkeli. 80 milyon yıl önce yaşadığı düşünülüyor.

-Daspletosaurus torosus: adı “kaslı korkutucu kertenkele” anlamına gelen bu dinozorun 77-74 milyon yıl önce yaşadığı düşünülüyor. boyu 9.1-9.4 metre civarını buluyordu.

-Teratophoneus curriei: adı “canavar katili” anlamına gelen bu dinozor da 77-74 milyon yıl önce yaşamış ve 6 metrelik boyuyla küçük bir dinozor olduğu düşünülüyor ancak bulunan fosiller yetişkin fosili olmadığı için uzmanlar pek emin olamıyor. diğer tryannosaurlardan farkı, kafatasının biraz daha küçük ve daha az dişe sahip olması.

-Bistahieversor sealeyi: adı “Bisti yok edicisi” anlamına geliyor. Bisti de şu an New Mexico olan bölgedeki navajo yerlilerinin yaşam alanlarına verdikleri isim. boyu yaklaşık 10 metreyi bulan bu dinozor önüne çıkan her şeyi yıkıyormuş anlaşılan. ancak diğer tryannosaurlardan farkı, göz çukurlarının üstünde, kafatasını hafifleten bir deliğinin ve ısırdığında, çenesini kilitleyen fazladan bir eklemi olmasıydı.

-Nanotyranosaurus lancensis: adı “cüce tiran” anlamına gelen bu dinozor 67-65 milyon yıl önce yaşamış ve aynı zamanda yaşayan t-rex’in genç bir formu olabileceği düşünülüyor. uzmanlar henüz bu konuda anlaşabilmiş değil. 6 metrelik boyuyla t-rex’ten daha küçük olsa da, ondan daha ince ve kolları da daha uzun. bu yüzden farklı bir tür olduğu düşünülüyor.

-Nanuqsaurus hoglundi: adı “kutup ayısı kertenkelesi” anlamına gelen bu dinozor 69 milyon yıl önce yaşamış ve adını alaska yerlilerinin nanuk dedikleri kutup ayısından almış. bu kutuplarda bulunan ilk dinozor olmuş. 5.5 metre boyuyla cüce sayılabilecek bu dinozorun, yiyecek stoklarının daha az olduğu soğuk koşullara adapte olabilmek için küçüldüğü düşünülüyor.

asya’da yaşamış olan tyrannosauruslar

-Tarbosaurus bataar: adı “Ürkütücü Kahraman Kertenkele” anlamına gelen bu dinozorun fosilleri gobi çölünde bulunmuş ve boyu t-rex kadar, yani yaklaşık 12-13 metre civarında. ancak t-rex’ten farklı olarak kafatası daha dar ve kolları daha kısa.

-Zhuchengtyrannus magnus: adı “Zucheng’in büyük tiranı” anlamına gelen bu dinozorun izini 73-74 milyon yıl öncesine kadar sürebiliyorlar. ancak çin’deki ünlü Zangjiazhuang maden ocağında keşfedilen bu dinozordan ancak birkaç çene parçası bulunabilmiş sadece ve bundan yola çıkarak yaklaşık 11-12 metre olduğu tahmin edilebiliyor. uzmanlar ocağın fosil yataklarından daha fazla parça bulunmasıyla bu dinozorla ilgili daha çok bilgi sahibi olacaklarına inanıyorlar.

-Yutyrannus huali: adı “tüylü tiran” anlamına gelen bu dinozorun 124 milyon yıl önce yaşadığı düşünülüyor ve doğrudan tyrannosauruslarla akraba olmasa da, kuzenleri. ancak bu dinozorun en ilginç yanı, 9.5 metre boyuyla bulunan en büyük tüylü dinozor olması. bu yüzden de tyrannozor türü listesine alınmış.

şu resimde tyrannosaurus ailesinin üyelerinin boylarının birbirileriyle karşılaştırmasını görebilirsiniz.