1. bu nasıl bir tanrı tasavvur ettiğine göre değişir.

    felsefi olarak evrenle ilişkisine göre tanrıyı 4 şekilde tanımlıyorum:

    1) evrenin içinde: eski dinler evrenin oluşmasına çok fazla kafa yormayıp, çevredeki olayların oluş sebebini tanrı ya da tanrılara bağlamıştır. çevrende görebileceğin bir ağaç, bir hayvan, güneş, ay, herhangi bir şey tanrı olabilir. örnekler: eski pagan dinleri, yunan, roma, mısır mitolojileri, şintoizm, hinduizm,...

    2) evrenin dışında: tanrı evrenin tamamen dışındadır, evren onun yarattığı bir şeydir. klasik ortadoğu dinleri; islam, hristiyanlık, musevilik, bahailik,...

    3) evrenin kendisi (içkin): evren tanrının kendisidir. onun varoluşu ile beraber biz de varız ve onun içindeyiz. örnekler: panteizm

    4) evrenin kendisi ve dahası (içkin ve aşkın): tanrı, evrenin kendisidir ama ondan da fazla birşeydir. "en-el hak" durumudur. kabala ve tasavvuf gibi ortodoğu dini yorumları bu sınıfa girer.

    sonuç olarak;

    1. sınıfta bir tanrıya inanıyorsan: evren ezelidir.
    2. sınıfta bir tanrıya inanıyorsan: herşeye gücü yettiği için canı öyle istemiş yaratmıştır, istediği zaman da yok edecek.
    3. sınıfta bir tanrıya inanıyorsan: evren dediğin şey zaten tanrıdır, o var olduğu için vardır.
    4. sınıfta bir tanrıya inanıyorsan: evren tüm özellikleri ile tanrının bir parçasıdır, o var olduğu için vardır ama tanrı sadece evren değidir.

mesaj gönder