diğer adıyla dunning-kruger sendromu, cornell üniversitesi'nin iki psikoloğu justin kruger ve david dunning’in tanımladığı bir algılamada yanlılık eğilimidir.

superiorite illüzyonu da denilen ülkemizde de oldukça yaygın görülen ve bu yüzden eski zamanlardan beri dilimize yerleşmiş cahil cesareti, haddini bilmemek şeklinde bolca kullanılan bu sendrom 1999 yılında ortaya atılmış ve dunning ve kruger’in tarihe geçmelerini sağlamıştır.
yalnız 2000 yılında da psikoloji dalında en anlamsız, saçma anlaşılabilecek ve yeniden üretilmeyecek, üretilmemesi gereken bilimsel çalışmalara verilen harvard üniversitesi ig nobel ödülünü kazandırmıştır.

bu varsayıma göre:

*niteliksiz insanlar, nitelikleri abartma eğilimindedir.
*niteliksiz insanlar, gerçekten nitelikli insanların niteliklerini görmekten acizdirler.
*niteliksiz insanlar, ne ölçüde niteliksiz olduklarını fark edemezler.
*eğer nitelikleri belli bir eğitim ile artırılırsa, aynı niteliksiz insanlar, niteliksizliklerini farkına varmaya başlarlar.

sonuç olarak insanlar, bir konu hakkında ne kadar az biliyorsa, o konu hakkındaki az olan bilgisi aslında ne kadar az bilgi sahibi olduğunu fark etmesini engellediği gibi, sanki konuyla ilgili her şeyi biliyormuşçasına bir özgüven kazandırmaktadır.

dunning ve kruger cornell üniversitesinde yaptıkları bir deneyle de bulgularını doğrulamış oldular:

45 öğrenci ile yapılan bu deneyde öğrencilere çeşitli sorular sorularak bilgi dereceleri ölçülmüştür. nasıl geçtiği sorulduğunda soruları az bilen kişiler, soruları tamamına yakın bileceklerini iddia etmişlerdir. soruların büyük bir kısmını bilen kişiler ise daha az soru cevapladıklarını söylemişlerdir. test sonuçları ortaya çıktığında az bildiklerini söyleyen kişiler testin % 90 ını bilmiş, daha fazla soru yaptıklarını iddia edenler ise sadece % 10 oranında doğru yanıtta bulunmuşlardır. çarpıcı sonuç alçakgönüllü davrananlar soruların % 90 ını bilmiştir.

bu durumda gerçek hayatta da cahil kişilerin her zaman (özgüvenleri yüksek olduğu için) yetenekli ve bilgili insanların (alçakgönüllü davranmalarından dolayı) önüne geçmeleri kaçınılmaz oluyor. işin garibi meslek hayatında bunun kendi başarıları olduğunu sanan bu kişiler, bulundukları pozisyonu zaten hak ettiklerini düşünerek bu durumdan hiç rahatsızlık da duymazlar.

"ikimiz de gerçekten iyi ve güzel bir şey bilmesek de; ben yine ondan daha iyi bir durumdayım; çünkü o hiçbir şey bilmediği halde bildiğini zannediyor. ben bilmiyorum fakat bildiğimi de düşünmüyorum. demek ki ondan biraz daha bilgiliyim, çünkü bilmediklerimi bildiğimi düşünmüyorum."

"ah atinalılar, bilin ki, bu araştırmalarımdan sonra anladım ki, kendilerini bilgin sananlar aslında en bilgisizlerdir."

-sokrates'in savunması, platon

"cehalet, genellikle bilgi sahibi olmaktan daha çok özgüvene sebep olur."

charles darwin


zor bir meslekte öne geçmek hırsla kendinize inanmayı gerektirir. bu nedenledir ki kabiliyeti vasat ama iç enerjisi yüksek olan bazı insanlar, çok daha üstün kabiliyete sahip insanlardan bunca daha ileri giderler."

sophia loren