albert camus, “başkaldıran insan” da, “her başkaldırmada, haksıza karşı bir tiksintiyle birlikte, insanın kendi benliğinin herhangi bir yanına tam ve birdenbire bir katılışı vardır. böylece, kendiliğinden bir değer yargısı sokar araya, ne kadar nedensiz olursa olsun, tehlikeler içinde sürdürür onu. bu noktaya kadar, umutsuzluk içindeydi, koşulunu haksız da bulsa kabulleniyor, hiç değilse susuyordu. susmak, hiçbir şeyi yargılamıyor, hiçbir şey istemiyor sanılmasına yol açmak, bazı durumlarda da, gerçekten hiçbir şey istememektedir.” (s.11) demektedir. yaşadığı koşulları haksız, adaletsiz bulan bireyden bahsettiği bu fikirden ileri bir aşamaya geçerek “sonra başkaldırmanın ille ve yalnızca ezilmişte doğmadığını, başka birinin ezilişini görmekten de doğabileceğini belirtelim. bu durumda, başka biriyle bir özdeşleşme var demektir. bunun ruhbilimsel bir özdeşleşme, yani imgelemimizde alçaltmanın bize yöneldiğini duyuran kaçamak olmadığını da söylemeliyiz. tam tersine, bizim başkaldırmadan katlandığımız alçaltmaların başkalarına yapıldığını görmeye dayanamadığımız olur. düşman bildiğimiz insanlara yapılan haksızlığı da başkaldırtıcı bulabiliriz. başkaldırmada, insan başkasında kendi kendini aşar.” (s.14) diye ekler. adaletsizlikle karşılaşılan durumlarda başkaldırının insanın içsel dinamiklerinden geldiğinin bir örneğini satırlarıyla bizlere taşır. camus’a göre “başkaldırma anlayışı kuramsal eşitliğin büyük gerçek eşitsizlikleri örttüğü topluluklarda gerçeklik kazanabilir ancak.” (s.17) ve “şurasını da belirtelim ki, efendisine karşı dikilen köle, bu efendiyi bir varlık olarak yadsımayı düşünmez. efendi olarak yadsır onu. onun kendisini, köleyi, gereklik olarak yadsıma hakkını elinde bulundurmasını yadsır. efendi bir gerekliğe uymadığı ölçüde düşer. insanlar herkeste herkesçe benimsenen, ortak bir değere dayanamıyorlarsa, insan için insan anlaşılmaz kalıyor demektir. ayaklanmış insan bu değerin açıkça benimsenmesini ister, çünkü sezer ya da bilir ki, bu ilke olmazsa, yeryüzünde karışıklık ve cinayet egemen olacaktır. başkaldırma edimi bir açıklık ve birlik savı olarak belirir onda. aykırı gibi görünecek ama en basit ayaklanma bile bir düzen eğiliminin belirtisidir” (s.24) işte bu herkesçe benimsenmesi gerekliliği vurgulanan değer adalettir. adaletin hakim olmadığı durumlarda karışıklık ve cinayetin egemen olacağı ve adaletsizlikle karşılaşan kitlenin başkaldıracağı gerçeği üzerinde durulmuştur.

başkaldıran insan; başkaldırının kendisidir, adalete ve özellikle doğruluğa vurgundur, "hayır" demeyi bilen insandır da der. güzel der.