para üstü alma sorunu başlığına yazarken sorunun kaynağına indim ve ürün fiyatındaki küsüratın fiyatı manipüle edecek şekilde belirlendiğine ve firmaların para üstü almak istemeyen müşteriler sayesinde haksız bir şekilde kar ettiğine dikkat çekmek istedim.

Bir ürünün fiyatı etiketine 20 lira yerine 19.90 lira yazılmasının fiyatı daha düşükmüş gibi gösterdiği hepimizin malumu. Bazı firmalar 19.95, hatta 19.99 yazabiliyor. En küçük bozuk paranın 5 kuruş olduğunu düşünürsek bence fiyat etiketine 19.99 yasal olmamalı. Kredi kartıyla ödenebilir ama kimse kredi kartı kullanmak zorunda değil. Kağıt ve madeni para ile alışveriş yapılan bir yerde bu şekilde fiyat belirlenmemeli. Ekonomi uzmanı olmadığım için bilmiyorum ama tahminime göre firmalar bir ürünün fiyatını 20 lira yerine 19.90 lira gibi küsürat vererek daha düşük gösterip ödeyeceği vergi miktarını düşürüyor olabilir. Böyle yapan firmalar etiketinde 19.90 yazan bir ürünü 19.90 liraya satsalar problem yok ama birçok insan 20 lira verip 10 kuruş para üstünü almakta tereddüt ediyor. Böylelikle firmalar haksız kazanç sağlamanın yanı sıra ödemesi gereken verginin daha azını ödüyor olabilir.

Benim fikrim belli bir miktarın üstündeki ürünler için küsüratın belli bir sınırı geçmemesi gerektiğidir. Örneğin bir ceketin fiyatı 299.90 lira olarak belirlenmemeli, 299 lira veya 300 lira olarak belirlenmelidir. Bir terliğin fiyatı 49.90 lira yerine küsüratlı olarak en fazla 49.50 lira ya da direkt 50 lira olarak belirlenmeli. Miktarları salladım ama mantık bu olmalı. Çünkü 100 liralık bir alışverişteki 10 kuruş para üstünü alan pek olmaz ama 5 liralık bir alışverişteki 10 kuruş para üstünün alınma oranı daha fazla olur.

Not: Vergi ile ilgili kısımdan emin olmadığım için kesinlik ifade eden bir cümle kurmadım. Bilen bir arkadaş uyarırsa ilgili kısmı düzenleyeceğim.

Ekleme: 1 kuruş artık kullanılmıyor. Çünkü 1 kuruşun üretim maliyeti 1 kuruşa denk geliyormuş. Sahi, en son ne zaman 1 kuruş gördünüz? Ayrıca 1 kuruş hala kullanılıyor olsaydı da söylediğim şeylerin geçerliliğinde bir değişme olmazdı.

Ekleme 2: Ne memur ne de emekli öğretmen olmak fikir yürütmeye engel değildir.