bir çok sıkıntısı olan ve bu sıkıntıların çözülmesi sanıldığı kadar zor olmayan sözlük. öyle sanıyorum ki doğru moderasyon ve yazılımsal düzenlemeler ve bir kaç basit eklenti ile site çok daha entelektüel ve aktif bir noktaya gelebilir.

öncelikle gereksiz başlıklar ve başlıkların kaliteleri konusunda ilk yapılması gereken şey sanırım sözlükteki kuralların muntazam denetlenmesi ve yaptırım uygulanması. bunca kişinin emek verdiği bir sözlüğü üç beş tane trollün bozmasına göz yummak hiç değil de moderasyonun kendi emeklerine saygısızlığıdır. sözlüğün trollerden temizlenmesi gerekiyor. trollerin dışında sözlük içerisinde düşünce özgürlüğüne sığmayan bir çok faşist ve kökten dinci başlık/entry gördüm bunlara müsamaha gösterilmesi insanları sölükten soğutacaktır. bir başka konu troller tarafından açılmamış olmasına rağmen sol frame'i işgal eden kısaca "pek bir gereksiz" olarak tasnif edebileceğimiz özellikle anket kanalından gelen başlıklar. bu başlık açan kişilere o sırada eğlenceli ya da zararsız gibi gelse de (ki bireysel olarak aslında bir sıkıntı yok) bu başlıklar sol frame'de birikiyor, nihayetinde hem bu tür başlıklarla sol framede bir kalabalık oluyor hem de insanların uzun emekler verip yazdığı değerli başlıklar bunların arasında kayboluyor. açıkçası bu tür bir konuda her başlık değerlidir gibi bir yaklaşımla gelmek bana sağlıklı görünmüyor çünkü en azından ben öyle sanıyorum ki: saatlerce emek verilip araştırma yapılarak yazılan iki sayfa uzunluğun bir film incelemesi 5 dk içerisinde "youser'ların en sevdiği pokemonlar" başlıklarlarının ya da "youreads günlüğü" gibi bir başlığın altındaki "az önce mastürbasyon yaptım şimdi uyuyacağım" gibi entrylerin altında kalıp kayboluyorsa burada bir sıkıntı var demektir. eminim hepiniz benim gibi yazıları dikkatiniz çeken yazarların hangi kanallara yazdığına dikkat ediyorsunuzdur. bu sözlüğe 2015 yılında ilk geldiğimde daha az sayıda olan yazarların ilgi alanlarını merak edip yazdığı kanalların ağırlığına bakardım. genelde gördüğüm siyaset-teknoloji-kitap ya da sinema olurdu şimdi ise kime baksam açtığı başlıklarının yarısı anket başlığı ya da soru cevap başlığı oluyor.
çözüm konusuna gelirsek ben öncelikle kanalların elden geçirilmesi ve gruplanması, sözlük için gerçek manada bir değer ifade etmeyen günlük kanalların sol frame'de gözükmemesi gerektiğini düşünüyorum arzu eden canı sıkılan youserlar ilgili kanallara girip orada görebilirler bu başlıkları. bunun dışında belki radyo kısmına "bir tür" chat sistemi eklenebilir hatta bu başlıklar komple oraya taşınabilir (swh) böylece gevezelik yapmak isteyen arkadaşları oraya alırız hem burası rahatlar hem de radyo için dinleyici oluşmuş olur. bunun dışında eğer bu yeterli gelmezse kimilerine hoş gözükmeyebilir fakat 1. tür diyebileceğimiz kitap - sinema gibi alanlarda açılan başlık sayısına bağlı bir kota koyulabilir bu tür başlıklar için. bu söylediklerim müzik kanalı için de geçerli bir durumdur bu arada.

kalitesiz başlıklar sorunu hallolduktan sonra bir diğer mesele kaliteli başlıkların içini doldurmak. farkında olduğunuzu sanıyrum ki bir çok kitap, film, tiyatro vs başlığında hak ettiğinden çok daha az eleştri ve inceleme yazısı var. yazarları bu tür entry'leri girmeleri için teşvik etmek ve buna bağlı feedback'ler almalarını sağlamak gerekiyor. misal ki takip ettiğim bir youser'ın profiline girdiğimde okuduğu kitapları görüp ilgimi çeken bir kitap için bir küçük buton vasıtası ile eleştri isteyebilirim. bu şekilde sözlüğe girdiğimde söz bana x kişisinin y eseri ile ilgili görüşlerimi merak ettiğini görüp bu başlığa entry girmeyi düşünürüm. yazılan entry'lerin altında favorinin yanında bir küçük de dergiye öner butonu olabilir. bu da hem dergiye çok sayıda ve kolayca içerik birikmesini sağlar hem de yazarları yazdıklarına aldıkları feedback'ler ile yazarları kaliteli entryler yazmaya teşvik eder (bu arada bu teklifleri iki sene önce de yapmıştım ve umursanmadığı için biraz da sözlükten soğuyup uzaklaşmıştım. umarım aynısı ile tekrar karşılaşmayız.)

dergi konusunda öncelikle dediğim gibi yazılan kaliteli başlıkların dergiye önerilmesi ile çok sayıda içerik toplanabilir ve nasıl ki ekşi sözlükte ( hani bu aralar çok özendiğiniz ) insanlar debeye girmek için bir yarışa düştülerse bu şekilde dergiye yazı sokma konusunda da insan yarışıp bir biribde kaliteli eserler ortaya koyabilirler. bunun dışında sözlükte dergi konusunda gönüllü moderatör ya da dergi editörü diyebileceğim kimseler tarafından aylık olarak sol frame'de kırmızı olarak ya da sabir olarak görebileceğimiz dergi başlıkları görebiliriz dergi için seçilen aylık bir tema ya da konu üzerinde insanlar bir ay boyunca bu başlığın altında bu konuları tartışıp içerik üretebilir ve dergide incelenecek konular hakkında ilgi uyandırabilir. istenirse bu başlıklar oy sistemi ile her ay youser'lar tarafından seçilebilir. bu şekilde dergi sözlüğü daha başırılı bir şekilde kapsar ve insanlar daha çok benimseyip merak edebilir. trolleri temizleyecek gönüllü modlar ve dergi editörleri adaylar arasından seçilebilir. sözlük içerisinde editörlere ve gönüllü modlara oy verebilirim yaptığım işi beğenip beğenmememe göre. böylece her ay bu modlar yazarların isteklerine göre değişebilir ya da devam edebilirler. bunun dışında derginin okunmasında bir çok manga sitesinde olduğu gibi bir yorum kısmı olması gerektiğini düşünüyorum. her sayfanın altında o sayfadaki yazılar hakkında diğer yazarların yorumlarını görebilirim. böylece hem okuyucunun ilgisi çekilmiş olur hem de insanlar yazdığı yazıların okunduğunu hisseder ki buradaki bütün yazarların bildiği gibi bu aslında en önemli konulardan bir tanesi. dergi taksim edilirken kanalar göre kısımlandırma yapılabilir böyle şiirle ilgilenmiyen biri sadece teknoloji kısmını okumak isteyebilir.

bir diğer konu radyo, dediğim gibi bazı başlıkların radyo'ya taşınması ve radyoya akıcı bir iletişim feedback sisteminin kurulması radyoyu canlandıracaktır. ayrıca ana sayfada bir radyo başlığı bana sürekli olarak radyonun programının ne olduğunu ve bir sonraki programın kaçta başlayacağını gösterebilir. sonradan yakaladığım bir radyo tiyatrosunu ya da birinin şimdi başlıyor yadığı bir yayını hemen dinlemeye başlamasamda 45 dakika sonra başlayacağını bildiğim bir yayını dinlemeye kendimi daha rahat programlayabilir ve sözlükteki bir baka arkadaşıma da haber vererek radyo'ya sohbete çağırabilirim. yapılan yayınlara oy verilebilir, haftanın en iyi dj'leri sıralanabilir. müzik kanalı ile birleştirilerek tematik interaktif komünal yayınlar yapılabilir. mesela tema olarak medieval kelt müziği seçilen bir yayında insanlar bir sonraki parça için tema uygun teklifler yaparlar. dinleyiceler bir yandan anket başlıklarında vakit geçirirken bir yandan teklif edilen parçala oy verir arada bir birasını yudumlar hoş bir ortam oluşur. ya da radyo tiyatro dinlerken insanların o sıradaki yorumlarını okumak komik bir kısım ile ilgili şakalaşmak bana dinlediğim şeyle ilgili yalnız olmadığımı hissettirir.

neyse yazmaktan yoruldum bunlar çok çiğ ve işlenmemiş fikirler fakat istenirse zamanla çok daha kaliteli fikirler ortaya çıkartılabilir. bu arada fark etmişsinizdir ki anasayfada görünmesini istediğim bir çok ayrıntı var. bunların hepsi interaktif frame olarak geliştirebileceğimiz bir "sağ frame"de birleştirilebilir. burada başlıklar yerine radyo,dergi,etkinlikler,kitap-sinema-şiir toplulukları yer alır bu şekilde bu topluluklar göz önünde bulunur ve canlanırlar.

bu yazı eskidiyardaki'nin moderasyon başlığına girdiği yazıdan ilham alınarak yazılmıştır.