• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (9.16)
kör baykuş - sadık hidayet
kör baykuş 1977'de behçet necatigil'in unutulmaz çevirisiyle varlık yayınları'ndan çıkmıştı. philippe soupault'nun "yirminci yüzyılın düşlemsel edebiyatında bir başyapıt", andre breton'un ise "başyapıt diye bir şey varsa o da budur" sözleriyle nitelediği bu kült romanı, yine necatigil'in çevirisinden, necatigil'in "önsöz"ü ("türkçede iran edebiyatı ve doğumunun 75. yılında sadık hidayet") ve bozorg alevi'nin "sonsöz"ü ("sadık hidayet'in biyografisi") ile sunuyoruz.
  1. hayatı yaşıyor olmaktan kaynaklı buhranı, arzuları, nefreti ölüm bilinmezliğiyle, zamanı ve mekanı eğerek bükerek, yok ederek anlatmış edebi yönü zirvede sadık hidayet eseri.

    felsefi yönü ağır, psikolojik tahlillemeye müsait, şifrelenmiş denecek kadar kapalı bir anlatıma sahip. yoğun metaforları, imgeleri ile sindirmesi güç. görünüşte 72 sayfa, verdiği hisle epey kalın, okunması gereken kitap.

    3 kere belki 5 kere tekrarlanan bölümleri var. iç içe geçen karakterler, gerçeği kapsayan hayaller, hayalleri kapsayan rüyalar... epey karanlık, yorucu ve boğucu. okudum, anladım, sindirdim diyip kenara koymak zor.

    felsefi ve psikolojik derinliğinden ziyade kitabın edebi dili, insanı yazarın zamansız ve mekansız evrenine çeken üst düzey betimlemeleri beni etkiledi.

    "kapıyı bir ölü ağzı gibi açık bırakmıştı."

    "bir salatalık gibi serinletici, hoş, buruk bir tat veren bacaklarını öptüm."

    "suya düşmüş de çamaşırları değiştirilen bir kız vücudunun diri eti gibiydi kum."

    "yalnızlık ve inziva sonsuz, koyu yoğun gecelere benziyordu. koyu, yapışkan, bulaşıcı karanlıkları olan ve boş kentlere çökerek şehvet ve kin uykuları yaymayı bekleyen gecelere benziyordu."

    "bazı kimselerin ölümle savaşı daha yirmisinde başlar, birçokları da yağı bitmiş lambalar gibi, sessiz yavaş, ecelleriyle sönerler."

    ''bir rüya gören, rüya gördüğünü bilen, uyanmak isteyip de uyanamayan biri gibi afallamış, kalakaldım.''

    bozorg alevi tarafından kaleme alınan biyografisinde yazarın intiharı, iran rejim değişikliğiyle; ülkesinin tükenmek bilmeyen siyasi çalkantılarıyla ve eniştesinin katliyle açıklanmış. bu açıklamayı fazlaca zorlama ve gerçek dışı bulduğumu da söylemeden geçemeyeceğim.

mesaj gönder