esrar dede

Kimdir?

esrâr dede (1748 - 1797), türk dîvân edebiyatı şairi.

gerçek adı mehmed olan esrar dede 1748 (hicri 1162) yılında istanbul'da doğdu. doğum tarihi üzerinde bir ihtilaf mevcuttur. babasının isminin ahmed-i bîzebân olduğu bilinmektedir, fakat ailesine dair pek bir bilgi yoktur. çok iyi bir eğitim gördüğü eserlerinden kolayca anlaşılabilmektedir. arapça ve farsça başta olmak üzere rumca, latince ve italyanca bilirdi. dile olan ilgisi ve kabiliyetini, lûgat-ı tilyan isimli bir türkçe - italyanca sözlük yazmış olmasından da anlıyoruz. karakterinin güzel olduğu, özellikle çok cömert olduğu söylenmiştir. galata mevlevihanesi'nde tanıştığı şeyh gâlip ile ömür boyu dost kalmıştır. "esrâr" mahlasını da, şeyh gâlip'e arz edip talebelerinden olunca almıştır. şeyh gâlip ile tanıştıktan sonra şeyh gâlip'in eğitimine girdi. hayatı boyunca mevlevilik dairesinden çıkmadı. daha sonraları tezkireci ve meşîhat makamlığını kazanmasına rağmen şeyh gâlip'in yanından ayrılmadı. ömrü boyunca galata mevlevihanesi'nde kendisine ayrılan odada yaşadı, eserlerini burada kaleme aldı ve 1796 (hicri 1211) yılında burada vefat etti. garip bir detaydır ki, vefat günü mirac kandiline denk gelmiştir.



ayrıca esrar dede'nin mezar taşında şeyh gâlip'in şu cümleleri yer almaktadır:

"esrâr dede çileyi hatm ettiği dem
sırr oldu serin hırka-i tâbûta çeküp
gâlib dedi târihin efsûs efsûs
hemdemlerini hayrân kodı esrâr göçüp."