eski yunanda, evrenin ve tanrıların yaratılışı hakkında i.ö 8 yy da, hesiodos tarafından yazılmış bir kitaptır.
evrenin doğuşunu açıklayan arkaik dönemdeki tek kitaptır.
kitaba göre;
khaos'tan gaia çıktı. (düzensizlikten, toprak çıktı)
gaia(toprak), kendisini kucaklayabilsin diye gökyüzünü dağları ve denizi yarattı. (quranos=gökyüzü, pontos=deniz)

toprak ile aynı zamanda doğan eros, türlerin sürekliliğinin devamıdır.
khaos, erebos (derinliklerin yoğun sisi), cehennemin kartanlığı ile geceyi yarattı (nyks), gündüzüde aradan çıkardı. (hemera)

gaia ve ouranos birlikteliğinden canavarlar ortaya çıktı bu canavarlar, bu canavarlar, yıkıp yok edici güçlerin temsilcileri idi.
bu doğumlarla birlikte titanların, tanrıların doğuşu geçekleşmeye başlıyordu.
örneğin gaia, 3 kyklops doğurdu.
bunlar;
bronte- gök gürültüsü.
steropes-yıldırım
arges- şimşek.

gece, rüzgar tarafından döllenir. böylece ilk doğan, eros protogonos doğar.

yunan tanrılarının ve evrenin ortaya çıkışı, theogonia isimli kitapta, 1022 dizede anlatılmaktadır.