milet'den sonra kurulmuş ikinci okuldur. pythagoras(pisagor) tarafından kurulmuştur. miletlilerden farkları felsefeyi sadece bilmek için değil, arınmak ve bilgi yoluyla evren ruhuyla birleşmek için yapmışlardır. yani varlığı anlamak için değil bir yaşam tarzı olarak felsefe yapmışlardır. bu nedenle de madde yerine formlara, fizik yerine matematiğe merak salmışlardır. nihayetinde doğayı sayılarla ve oranlarla anlamaya çalışmış ve evrenin de bir sayı olabileceği üzerine düşünerek bir sayı metafiziği geliştirmişlerdir. hintliler gibi ruh göçüne inanmışlardır. bu görüşe göre insan ruh ve beden olmak üzere 2 parçadan oluşur. asıl olan ruhtur, dolayısıyla beden ölüp gittiğinde ruh ölmez varlığını sürdürür. pythagorasçılara göre insanlar mutluluğu bedende ve dünyada değil ruhta aramalıydılar. (bu bakımdan buda'yla paralellik var) eğer ruh arınmazsa beden ölür ve başka bir canlıda yeniden var olur ta ki tamamen arınana kadar bu devam eder. arındığı zaman da evrenin ruhuyla birleşir ve tekrar gelmez. işte bu arınmanın yolunu felsefe ve bilim olarak belirlemişlerdir.tanrısal evren ruhuyla birleşebilmek için doğanın ahengini ve evrenin kurallarını öğrenmeleri gerektiğine inanıyorlardı. düzen ve ahengi keşfetmek üzere sayılara ve müziğe yönelmiş 4-5 ve 8 notalık ses aralıklarını keşfetmişlerdir. nihayetinde bütün evrenin sayılardan oluştuğu görüşüne inanmışlardır. bu görüş platon'un "idealar" öğretisine temel oluşturmuştur.

herakleitos

miletliler madde metafiziğine, pythagorasçılar sayı metafiziğine kafa yorarken herakleitos okullardan bağımsız olarak evrendeki değişime kafa yormuştur. en önemli tezi her şeyin akış içinde olduğudur. her şeyin bir olduğunu ve kendi içinde farklılık, karşıtlık ve değişim içinde devam ettiğini düşünmüştür.(aynı ırmakta iki kere yıkanılmaz) varlığın karşıt güçlerin savaşması sonucunda oluştuğuna kanaat getirmiştir. dolayısıyla pyhtagorasçıların evrendeki ahenk ve düzen fikrine karşı çıkar, karşıtlar olmasaydı iyinin iyi olduğunu iddia edemeyiz fikrini ortaya atar. ilk madde olarak ateşi alır, ateş maddi bir varlık olduğu kadar bir süreçtir. ateş yoğunlaşırsa su olabilir su donarsa toprak olabilir demiştir.

(bkz: milet okulu)
(bkz: elea okulu)
(bkz: plüralistler)