kitabın ikinci cildinin yakılıp tekrar yazılmaya başlandığı buhranlı dönemde gogol, bir papazla mektuplaşmakta ve romanın ona hissettirdiği olumsuz duygulardan söz etmektedir.
papazdan gelen telkin ise şu şekildedir:
"insanları yeni bir yola yöneltmek düşüncesini sana şeytan vermiştir. bütün yapıtlarını şeytan yazdı senin. ruhunu kurtarmak istiyorsan edebiyatı bırak!"
bu suçluluk duygusu ve romanı ona şeytanın yazdırdığına inanması sonucu yakılan o sayfalar.. ah o eksik sayfalar..
düşünürlerin (u)mutsuzluğuyla birlikte sözde din adamlarının günümüze kadar sürmüş istikrarı takdire şayandır.
roman, benim için sabote edilmiş bir başyapıttır.
papazın mektubundaki cümleler, melih cevdet anday'ın bu romandaki önsözünden alınmıştır.