yirmi yaş civarında tavsiye usulü okumuştum. tesiri pek fazla olmamıştı. üzerinden neredeyse bir yıl geçmişti. hatırladığım kadarıyla da ikindi vakti. yatağıma uzanmış öylece yatıyordum. eski sevgilim vardı aklımda, gün içinde kavga ettiğim en yakın arkadaşım, annemin evden gidişi, dedemin cenazesinde ağlayamayışım, göçmen evinde yediğim tadını asla unutamadığım babaannemin zeytinyağlı sarması, çocukluğumun geçtiği sokak ve tanrı. göz göze geldik o an çavdar tarlasında çocuklar ile yeniden. sanki dünya biraz daha yavaş dönmeye başladı o an. zaman kendi boşluğunda asılı kaldı. sanki holden karşımdaydı, kitaba dokunduğumda yanımda, kutsal bir şeyi sarmalar gibi göğüs kafesime yerleştirip ağlamaya başladığımda tam içimde. sakın kimseye bir şey anlatmayın diyordu, herkesi özlemeye başlarsınız sonra. özledim, ne var ve ne yoksa. kim gelmiş ve kim gitmişse. dedemi, annemi, çocukluğumun sokağını, ilk kırdığım oyuncağımı, babaannemin zeytinyağlı sarmasını, ilk sevgilimi, ikincisini, üçüncüsünü, kendimi özledim en çok da. o an telefon açıp küfretmek istediğimi hatırlıyorum j.d.'ye, karşılıklı içmek istediğimi ya da sadece anlatmak istediğimi. herkesi özlüyordunuz, istisnasız, herkesi ve her şeyi. bu lanet kitap tek şahidim olmuştu o gün. bir kitap kahramanı nasıl canlanır da sarılır insana o gün anlamıştım. yıllar önceydi ve ikindi vaktiydi. çavdar tarlasında çocuklar ve ben. tarihin akışını değiştiren birçok olayda bu kitabın rolü olduğunu çok duymuşum ama ilk kez orada anladım. şerefe j.d. şerefe benim hüzünlü dostum.