2. dünya savaşı sırasında türkiye'nin de yönlendirmesiyle sovyetler birliğine karşı almanya safında savaşan kırım türklerine verilen isim.
o dönemde sovyetler birliğinden türlü eziyetler gören kırım türkleri savaşı nazi almanyasının kazanacağını düşünerek umudu onlarda aramıştır. sovyetler birliği çıkarmasında başarılı olamayan nazilerin çekilmesiyle mavi alay da onlarla birlikte avrupa'ya göç etmiştir. önce italya'nın kuzeyine yerleştirilen kırım türkleri daha sonra oranın işgaliyle avusturya'nın ober drauburg bölgesine yerleştirilirler ancak yine huzur bulamazlar ve ingiliz ordusuna esir düşerler. ingilizler hayat güvencesi vererek sovyetler birliğine teslim edileceklerini duyurur. umudunu kaybeden 3 bine yakın insan tam orada kendilerini drau nehrine atarak intihar eder. kalan 4 bin kişi trenlere bindirilerek türkiye üzerinden sovyetler birliğine teslim edilmek üzere yola çıkarılır. trendeki kırım tatarları, türkiye topraklarına girdiklerinde vagonların havalandırma pencerelerinin açılmasını ve türk askerlerinin kendilerini kurtarmasını umut eder. ancak tren edirne’den kars’a yol almaya başladığında maalesef ne kapılar ne de pencereler açılır. türkiye hükümetinin müttefik devletlerin yanında yer alma çabası esirleri görmezden gelmelerine sebep olur.
tren kars’a doğru yaklaşırken, vagonlarda bulunan muhafız askerlere, “ne olur bizi vurun ruslara teslim etmeyin” çığlıkları yükseldi. fakat ankara’dan subaylara verilen kesin emir belliydi. tren kars’ın serder abad kızıl çakçak baraj gölüne yaklaştığında kırılan vagon kapılarından 2 bin kırımlı bu kez göle atlayarak intihar etti.
rus sınırına gelindiğinde kalan 2 bin kişi rus askerlerine teslim edildi ve türk muhafızların gözü önünde teslim alındıkları yerde hemen infazları gerçekleştirildi.
edit:imla