-
- okudum
- okuyorum
- okumak istiyorum
-
youreads puanı (8.35)
öykünün başkahramanı olan yazar sekiz senedir petersburg'da yaşayan yalnız bir adamdır. hiç arkadaşı yoktur belki ama ne gam, bütün petersburg onundur nasılsa. petersburg'daki insanlar her şeyidir onun. onlar mutluysa o da mutludur, onlar hüzünlüyse o da hüzünlüdür. herkesin yazlıklara gidip de sokakların bomboş kaldığı bir yaz gecesi nastenka girer hayatına. onun gibi yalnız, hüzünlü nastenka ilk kez bir kadına açılır; yalnızlığını, nasıl iflah olmaz bir hayalperest olduğunu anlatır. nastenka'nın da ondan pek bir farkı yoktur aslında. anlattıklarını dinledikten sonra yazara söz verir: onu asla bırakmayacaktır. sonra başlar kendi hikâyesini anlatmaya (kitap bilgileri idefix'den alınmıştır.)
-
dostoyevski'nin ilk dönem eserlerindendir, dolayısıyla geri planda kalmıştır. birçok dostoyevski romanı bu kaderi paylaşmıştır. ama bana kalırsa dostoyevski'nin ilk dönem romanlarında bir saflık vardır, insanın içini kımıl kımıl ettiren bir boyut vardır. insanı sarsmaz, tatlı bir duygu bırakır geride. beyaz geceler'de bunu görüyoruz. mesela, karamazov kardeşler insanı derinden sarsar, ruhu allak bullak eder, ömür boyu iz bırakır. ama beyaz geceler'den geriye tatlı bir hüzün kalır.
bunun sebebi, sanıyorum ki dostoyevski'nin düşünsel derinliklerini oluşturan şartların henüz gerçekleşmemiş olmasıdır. örneğin dostoyevski idamdan dönmemiştir, nihilizmle mücadeleye girişmemiştir. böylesi bir düşünsel yapıda bir cinler'in, bir suç ve ceza'nın çıkması zaten beklenemez.
döneminin edebiyat eleştirmenleri tarafından yerden yere vurulsa da okunması gereken, şirin bir kitaptır beyaz geceler. hiç değilse, "baba ve piç"ten, "eroinle dans"tan, "olasılıksız"dan, "alacakaranlık"tan daha fazla edebî değer taşımaktadır.