Kimdir?
john fante (d. 8 nisan 1909 - ö. 8 mayıs 1983) italyan asıllı abd'li romancı, kısa hikâye yazarı, senarist.
yaşamı
john fante`nin babası duvar işçisi nick fante bir italyandı. yüzyılın başında abd`ye göç etti. 8 yıl sonra da oğul john dünyaya geldi. boulder`da yetişti, colorado üniversitesi`ne kayıt yaptırdıysa da eğitimini tamamlayamadı, 20 yaşındayken okuldan ayrıldı. 1918`de abd vatandaşı olan baba nick fante, 1929 yılında ailesini terk etti. babanın da ayrılmasıyla aile gittikçe fakirleşti. john dakaliforniya`ya gitti, bir balık fabrikasında çalışmaya başladı, kısa bir sonra da annesini de yanına aldırdı.
balık fabrikasında çalışmaya başlayınca hayatı bir düzene girdi. boş zamanlarında sürekli okuyan fante, işçilikten arta kalan zamanlarda sürekli hikâyeler yazmaya başladı. 1933`te ilk romanılos angeles yolunu bitirdi, bu kitapla birlikte aynı zamanda hep başkahraman olarak kalacak arturo bandini de doğuyordu. ilk kitabı yayınevlerince provokatif olduğu gerekçesiyle reddedildi. 1938yılında ilk romanı yayımlanabildi, bahara dek bekle, bandini. 1939 yılında da charles bukowski`nin öve öve bitiremediği toza sor yayımlandı.
daha sonra hollywood`a doğru kaymaya başlayan bandini, ünlü yönetmenlerle (orson welles, francis ford coppola) ahbap oldu. yazın dünyasından yavaş yavaş uzaklaşmaya başladı, evlendi. edebiyat dünyasına hayat dolu`yla geri döndü fakat eski hırçın hali biraz geride kalmış gibi görünüyordu. hayat dolu`nun senaryosuyla oscar`a aday oldu. 1955`te şeker hastası olduğunu öğrendi, giderek sağlığı bozuldu, kör oldu ve iki bacağı kesildi. son romanını karısına söyledi o yazdı : bunker tepesi düşleri (1982). ertesi yıl da öldü.
ömrünün son yıllarında bukowski hep fante`nin yanında oldu. black sparrow press`e baskı yaparak fante ölmeden kitaplarının tekrar basılmasını sağladı. ona adeta tapan bukowski, zamanında fazla ilgi gösterilmeyen toza sor`un en sevdiği kitap olduğunu yineleyip durdu. arturo bandini serisinin tekrar popüler olmasını sağladı. 2000`de john fante biyografisi "full of life: the biography of john fante" piyasaya çıktı. 2003`de the fante reader takip etti, bu kitapta da bazı öyküleri ve mektupları yer alır.
-
yeraltı edebiyatının en tanınan yazarlarından biri olan charles bukowski'nin kendisi için;
!---- spoiler ----!
“derken bir gün bir kitap çektim, açtım ve kalakaldım. birkaç paragraf okudum. sonra çöplükte altın bulmuş biri gibi kitabı masaya götürdüm. cümleler sayfada yuvarlanıyordu, kayıyorlardı. her cümlenin kendine özgü bir enerjisi vardı. cümlelerin özü sayfaya bir biçim veriyordu; sayfaya oyulmuşlardı sanki. duygusallıktan korkmayan birini bulmuştum sonunda. mizah ve acı olağanüstü bir kolaylıkla iç içe geçmişti. o kitabın ilk sayfaları benim için çılgın ve büyük bir mucizeydi. evet, fante beni çok etkiledi. o kitapları okuduktan kısa bir süre sonra bir kadınla yaşamaya başlamıştım. benden daha ayyaştı ve korkunç kavgalar ederdik. bazen ona, “bana orospu çocuğu deme! bandini’yim ben, arturo bandini” diye bağırırdım. fante benim tanrı’mdı ve tanrı’ların rahatsız edilmeyeceğini, kapılarının çalınmayacağını biliyordum. ama “angel’s flight”ın neresinde oturduğunu tahmin etmeye çalışır, hala orada yaşadığını tahayyül etmeyi severdim. hemen her gün ordan geçerdim. camilla’nın tırmandığı pencere bu muydu? lobi bu mu? hiçbir zaman emin olamadım.”
!---- spoiler ----!
bu muhteşem övgüyü dizdiği yazar.
john fante şahsımın en sevdiği yazardır. özellikle bahara kadar bekle bandini kitabı öylesine sıcak, öylesine içtendir ki kendinizi kitaba sarılı bir halde bulabilirsiniz.