kundera bir denemesinde ifade eder ki, descartes, düşünüyorum, o halde varım derken, akılcılığı ön planda tutarak duyguyu yok saymıştır. ve diş ağrısı örneğini verir. dişim ağrıyor, demek ki varım. seviyorum, demek ki varım. duygu, akılcılıktan daha dikkat çekici ve diri tutar insanı. ve descarteın koyu bir duygu düşmanı olduğunu kendimize hatırlatırsak, biraz önyargılı davranmış olabileceğini de düşünebiliriz. zira descartes köpeğin duygusuz ve hissiz bir hayvan olduğunu savunuyordu. insanın bir köpeği tekmelemesi bir maddeyi tekmelemekten farksızdı.

yani bu iki zıtlık üzerine daha çok düşünmek ve tartışmak gerekiyor.