cemal süreya

Kimdir?

asıl adı cemalettin seber'dir. cemal süreya 1931'de o yıllarda erzincan'a bağlı olan pülümür ilçesinde doğdu. çocukluğunun ilk yıllarını erzincan şehrinde geçirdi. 1938'de dersim isyanı sonrasında ailesi bilecik'e sürgün edildi. ankara üniversitesi siyasal bilgiler fakültesi maliye ve iktisat bölümü'nü bitirmiştir. maliye bakanlığı'nda müfettiş yardımcılığı ve müfettişlik, darphane müdürlüğü, kültür bakanlığı'nda kültür yayınları danışma kurulu üyeliği, orta doğu iktisat bankası yönetim kurulu üyeliği ve 25 yılı aşkın türk dil kurumu üyeliği görevlerinde bulunmuştur. yayınevlerinde danışmanlık, ansiklopedilerde redaktörlük, çevirmenlik yapmıştır. ağustos 1960'tan itibaren yalnızca dört sayı çıkarabildiği papirüs dergisini haziran 1966- mayıs 1970 arası 47, 1980-1981 arası iki sayı daha çıkardı. pazar postası, yeditepe, oluşum, türkiye yazıları, politika, yeni ulus, aydınlık, saçak, yazko somut, 2000'e doğru gibi yayın organlarında şiir ve yazılarını yayımladı. ikinci yeni hareketinin önde gelen şair ve kuramcılarından sayılan cemal süreya'nın ilk şiiri şarkısı beyaz, mülkiye dergisinin 8 ocak 1953 tarihli sayısında yayımlanmıştır. geleneğe karşı olmasına rağmen geleneği şiirinde en güzel kullanan şairlerden birisiydi. kendine özgü söyleyiş biçimi ve şaşırtıcı buluşlarıyla, zengin birikimi ile, duyarlı, çarpıcı, yoğun, diri imgeleriyle ikinci yeni şiirinin en başarılı örneklerini vermiştir. ölümünden sonra adına bir şiir ödülü kondu. 1997'de de cemal süreya arşivi yayımlandı.

 

  1. en çok sevdayı anlatışıyla bilinen bir güzel insandır kendisi. fakat bir yanı da öylesi yerinde tasvirler ki politik gerçekliği. etkilenmemek için, bu toprakları bir kez bile içine çekmemiş, hiç tanımamış olmak gerekir. misal;

    "afyon garındaki küçük kızı anımsa,hani,
    trene binerken papuçlarını çıkarmıştı;
    varto depremini düşün, yardım olarak batı'dan
    gönderilmiş bir kutu süttozunu ve sütyeni.

    adam süttozuyla evinin duvarlarını badana etmişti,
    karısıysa saklamıştı ne olduğunu bilmediği sütyeni,
    kulaklık olarak kullanmayı düşünüyordu onu kışın;
    tanrım gerçekten çocukluk günlerinizde mi?

    eşiklere oturmuş bir dolu insan
    keşke yalnız bunun için sevseydim seni."

    analizini buyurunuz osmanlı'dan günümüze türkiye'de siyasal hayat adlı çalışmadan okuyunuz(bkz: yordam kitap)

    "marshall planı kapsamında 1940'ların sonu ve 1950'lerin başında türkiye'ye gönderilen yardımlar arasında kimyasal işlemlerle elde edilen ve çocuk sağlığı bakımından sakıncaları bulunan süt tozu da vardı. cemal süreya, süt tozu ile sütyeni yan yana kullandığı şiirinde ironik bir dille bir yandan anadolu insanının geri kalmışlığı, ezikliğine ve bir yandan da yardımların ihtiyaçlarla uyumsuzluğuna gönderme yapıyordu"

mesaj gönder