1. güneydoğu anadolu'nun akeramik neolitik yerleşimlerinin günümüzdeki tek kalıntısı olan göbeklitepe'dir. ata kültü inancına bağlanan yerleşik yaşama geçişle besin üretimi ve depolama evresinin de en eski kalıntısıdır. tarımsal üretim denemeleri mülkiyeti meşrulaştırmış ve çeşitli bölgeler sahiplenilmiş. bu geçiş sonucu ortaya çıktığı söylenir göbeklitepe'nin de. ilk köy topluluklarının tinsel gelişmelerinin farklı bir panoraması vardır ve bu tapınak heykellerinden izlenir. ata kültü haricinde erkek tanrıların izi de vardır. bereket tanrıçasının yanında bulunması ilginçtir.
    klaus schmidt göbeklitepe konusunda uzmandır ve en sağlam kaynaklar onun. ata kültü bağlantısı nedeniyle mezarlık olarak da kullanıldığını düşünse de henüz öyle bir buluntu çıkmamıştır.
    sezgi