-
distopya utopyaya karşı
hangisi haklı çıktı ?
Sabitfikir dergisinde ele alınan bu konu kısa bir süre sonra onedio tarafından da ele alınmıştı.
“Orwell’in uyarısı, dıştan dayatılan bir baskının bize boyun eğdireceği yönünde. Huxley’in görüşüne göre ise insanları özerkliklerinden ve tarihlerinden yoksun bırakmak için Büyük Birader’e gerek yok. Huxley’e göre insanlar süreç içinde üzerlerindeki baskıdan hoşlanmaya, düşünme yetilerini dumura uğratan teknolojileri yüceltmeye başlayacaklardır. (…) Orwell kitapları yasaklayacak olanlardan korkuyordu. Huxley’in korkusu ise kitapları yasaklamaya gerek duyulmayacağı, çünkü artık kitap okumak isteyecek kimsenin kalmayacağı şeklindeydi. (…) Orwell bizi enformasyonsuz bırakacak olanlardan, Huxley pasifliğe ve egoizme sürükleyecek kadar enformasyon yağmuruna tutacak olanlardan korkuyordu. (…) Orwell hakikatin bizden gizlenmesinden, Huxley hakikatin umursamazlık denizinde boğulmasından korkuyordu. (…) Orwell insanların acı çekerek denetlenişini anlatıyordu. Huxley’e göre denetleme insanları hazza boğarak gerçekleştiriliyordu.” -
malum kıyas cesur yeni dünya ile 1984 kıyasından ibaretse;
huxley 'in karşı ütopyası daha gerçekçi sayılabilir bana göre. çünkü zaten bir plaza çalışanı kapıdan geçerken güvenlik görevlisine epsilon gözüyle bakabiliyor. aynı zamanda güvenlik görevlisi de ona alfa gözüyle bakabiliyor. medeniyetin son kırıntıları da yok olunca herkes kendi ait olduğu sınıfı benimseyince bunun bir ütopyaya dönüşmesi mümkün de olabilir. fakat "farkındalık" adı verilen sınıf ayrımlarını yok etmeye yönelik düşünce biçiminin kendi kendine yok olabileceği düşüncesi gerçekçi değil, illa ki müdahale gerekecektir. özellikle aile kurumunun bazı güçler tarafından topa tutulması gerekir ki insanlık vazgeçebilsin, manipüle edilebilsin.
1984 insanlığın değişimini değil, yönetimin değişimini ve el yordamıyla köleleştirileyi anlatmaya çalışıyor. bu durumda daha en baştanda orwel huxley'den ayrılmış oluyor. çünkü eleştirinin hedefine koyulan şey yönetim sistemleri. zaten teknolojik gelişmelerin de kısıtlı olması bunu gösterir. huxley'de teknolojik gelişmeler çok daha ön plandadır.