Kimdir?
nabizâde nâzım (d. 1862 (?) - ö. 6 ağustos 1893) tanzimat dönemi osmanlı-türk yazarıdır. şiir, anı, hikaye, roman türlerinde ve bilimsel konularda eserler veren nabizade nazım, ilk türkçe gerçekçi köy romanı olarak kabul edilen karabibikin ve türk edebiyatındaki ilk psikolojik roman denemesi olan zehranın yazarıdır. nabizâde nâzım 1862 yılında istanbulda, nişantaşında dünyaya geldi. tam adı ahmet nazım idi. babası nabi efendiyi ve annesini genç yaşta kaybetti. ninesi tarafından büyütüldü. yadigarlarım' adlı yapıtında anlattığı anılarından öğrenildiğine göre mutsuz bir çocukluk geçirdi. ilköğrenimini tophane mahalle mektebinde tamamladıktan sonra önce fevziye rüştiyesinde sonra beşiktaş askeri rüştiyesinde öğrenim gördü. okulun idadi (lise) bölümünü de bitirdikten sonra yüksek öğrenimini mühendishane-i berri-i hümayun (kara askeri mühendis okulu)'da yaptı. 1884'te topçu mülazım-ı sanisi (topçu üsteğmen) olarak mezun oldu. öğrenimine mekteb-i harbiye-i şahane (genel kurmay okulu)da devam etti. ilk yazısını henüz öğrenci olduğu 1880 yılında vakit gazetesinde a.nazım imzasıyla yayımlandı. bu yazı, esaret başlıklı bir denemedir. öğrencilik ve askerlik yaşamının devam ettiği 1880-1890 yıllarını aynı zamanda çok verimli bir yazım adamı olarak geçirdi. çok başarılı bir öğrenci olan nabizade nazım, 1886da erkan-ı harbiye (genelkurmay) yüzbaşısı olarak mezun olduktan sonra kendi okulunda askeri öğretmenlik yaptı; yüksek cebir, istihkam ve topoğrafya dersleri verdi. keşif ve araştırma yapmak üzere iki yıl suriye'de görev yaptı. 1890'da istanbul'a döndü. o yıl, ilk türkçe gerçekçi köy romanı olan karabibik adlı eserini yayımladı. 1891de çıkmaya başlayan ve o günlerde bir bilim dergisi niteliği taşıyan servet-i fünun dergisinin ilk yazarlarından birisi oldu. istanbula dönüşünden bir süre sonra sevdiği kızla evlendi ancak mutlu bir evlilik yaşamı olmadı. evlendikten kısa bir süre sonra kemik veremi hastalığına yakalandı. haydarpaşa hastanesinde iki yıl kadar tedavi gördü ama iyileşemedi; 6 ağustos 1893'te öldü ve üsküdar'da miskinler tekkesi yakınındaki mezarlıkta toprağa verildi. edebî hayatı nabizade nazım, daha çok romantizm etkiler taşıyan şiirlerini bilimsel konuları işleyen makalelerini, öykülerini hazine-i evrak, mir'at-i aem , rehber-i fünun, afak, berk, manzara gibi dergilerle tercüman-ı hakikat, servet, mürüvvet gibi gazetelerde yayımlamıştır. şiirlerinde ölüm, tabiat, tanrı gibi temleri işledi. şiirde çok başarılı olduğu söylenemez. zaten kendisi de bunlara "heves ettim" adını vermiştir. 1890 yılında yayımlanan karabibik adlı uzun hikâye denilebilecek romanı, edebiyatımızda ilk köy romanı olma özelliğini taşır, kendisinin hakikiyyun dediği realist bir eserdir. zehra (1896) romanı ise bir psikolojik roman denemesidir. bu romanda şehzadebaşı tiyatrolarının tulumbacı kahvelerini, kadın kavgalarını gerçekçi bir görüşle aktarmıştır. eser, bir psikolojik roman kabul edilmez ama türk edebiyatında psikoloji öğelerinin kullanıldığı ilk roman kabul edilir.