Kimdir?
attilâ ilhan (15 haziran 1925 - 11 ekim 2005), türk şair, romancı, denemeci, gazeteci ve eleştirmen. entelektüel çalışmalarıyla türk edebiyat ve düşünce dünyasına önemli katkıları olmuş bir aydındır. hayatı 15 haziran 1925'te menemen'de doğdu. tam ismi, attilâ hamdi ilhan'dır. ilk ve orta eğitiminin büyük bir bölümünü izmir ve babasının işi dolayısıyla gittikleri farklı bölgelerde tamamladı. izmir atatürk lisesi birinci sınıfındayken mektuplaştığı bir kıza yazdığı nazım hikmet şiirleriyle yakalanmasıyla 1941 şubat'ında, 16 yaşındayken tutuklandı ve okuldan uzaklaştırıldı. üç hafta gözetim altında kaldı. iki ay hapiste yattı. türkiye'nin hiçbir yerinde okuyamayacağına dair bir belge verilince, eğitim hayatına ara vermek zorunda kaldı. danıştay kararıyla, 1944 yılında okuma hakkını tekrar kazandı ve istanbul işık lisesi'ne yazıldı. lise son sınıftayken amcasının kendisinden habersiz katıldığı chp şiir armağanı'nda cebbaroğlu mehemmed şiiriyle ikincilik ödülünü pek çok ünlü şairi geride bırakarak aldı. 1946'ta mezun oldu. istanbul hukuk fakültesi'ne kaydoldu. üniversite hayatının başarılı geçen yıllarında yığın ve gün gibi dergilerde ilk şiirleri yayımlanmaya başladı. 1948'de ilk şiir kitabı duvar'ı kendi imkânlarıyla yayımladı. tiyatro ve sinema sanatçısı çolpan ilhan'ın ağabeyidir.
-
uyusun ha iyi büyüsün
camlar buğulanmasın
sen uyu uyusun
bulutlar uyanmasın
işıklar uyanmasın
camlar buğulanmasın.
sen uyu, uyanmasın
istanbul uyusun
karagümrük uyusun
fatih uyusun
atatürk bulvarında
rüyalar büyüsün.
sen uyu, uyusun
istanbul uyanmasın
gemiler uyanmasın
camlar buğulanmasın
cibali uyanmasın
kalbim buğulanmasın
gemiler uyanmasın
camlar buğulanmasın.
acı ninni / yağmur kaçağı isimli şiir kitabından. -
bugün kendisinin doğumgünüymüş. çok az şiir bilirim, fazla ilgilendiğim bir alan değil ama ne zaman şu dizeleri duysam içim bir tuhaf olur.
ben sana mecburum bilemezsin
adını mıh gibi aklımda tutuyorum -
lise yıllarında hiç alakam yokken şiire merak salmama neden olmuş büyük şair. üçüncü şahsın şiiri ile büyülenmiş gibiydim. tabi sonra geçti, cemal süreya'da da benzer bir durum yaşadım, yine geçti. sonra özdemir asaf'ta son kez büyülendim o da bitti. zamanında okuyup tadını çıkarmak lazım bu şairlerin. -
vefatının 11. yıl dönümünde saygıyla andığım, hayatımı ve fikirlerimi değiştiren, ulusallığın önemini, anti emperyalistliğin gerekliliğini, emperyalizmin nasıl zihinlere ve fikirlere girdiğini anlatan, atatürk'ü ve onun düşüncelerini anlattığı sayısız eserini döne döne okuduğum ve laik türkiye'nin mevcudiyetinin bağımsızlık ve mazlum milletler için ne büyük öneme sahip olduğunu en güzel şekilde anlatan gerçek aydın, şair, romancı. ruhu şad olsun. sayfalarca yazı yazsam da az gelir kendisi için ve asla da değerini belirtemem aciz birikimimle. gazi mustafa kemal atatürk'ten sonra cumhuriyet tarihinde en sevdiğim, en saygı duyduğum 2. insandır kendisi. hangi serisini ve cumhuriyet söyleşileriserisini okumayı görüş ayırt etmeksizin bütün gençliğe şiddetle tavsiye ediyorum. -
"... zira refah'ın arkasında, iktidar denklemini 'bürokrasi+anadolu burjuvazisi' şeklinde değiştirmek isteyen, küçümsenmesi zor bir ekonomik(sınıfsal) güç vardır; parti kapatılsa da, bu güç, 'liman burjuvazisi' ile kozunu başka bir siyasi örgüt çerçevesi içinde paylaşacaktır." ufkun arkasını görebilmek - attila ilhan
evet, refah kapatıldı. anadolu burjuvazisi ve bürokrasi denklemini bir araya getirip iktidar oldu refah'tan türeyen ekip. liman burjuvazisi(en genel haliyle tüsiad diyelim) ile anadolu burjuvazisi kozlarını paylaştı, paylaşıyor. bu sınıfsal yapıyı göremeyen, refah'ın toplumsal tabanını okuyamayan kesimler 15 senedir şaşkınlık içinde.
8 eylül 1997'de durumu yazmış attila ilhan. 20 sene geçti ve dediği sınıfsal denklem gerçekleşti. büyük insandı, şairdi, toplumcuydu. dün ölüm yıl dönümüydü. ruhu şad olsun. kalmadı senin gibi "aydınlar" güzel insan. -
karanlığın insanı delirten bir ihtişamı vardır
yıldızlar, aydınlık fikirler gibi
tavanda salkım salkım
bu gece dağ başları kadar
yalnızım.
çiçekler damlıyor gecenin parmaklarından,
dudaklarımda
eski bir mektep türküsü
karanlıkta sana doğru uzanmış ellerim,
gözlerim, gözlerini arıyor durmadan;
nerdesin?
(bkz: yalnızlık)