durrell'in farklı ve ustalık isteyen bir tarz denediği iskenderiye dörtlüsü'nün ilk kitabı. durrell dörtlü için birbirinin devamı olan kitaplar değil, kardeş kitaplar diyor çünkü gerçekten de ilk 3 kitapta aynı hikayeyi farklı açılardan okuyoruz, yalnız son kitap clea'da yeni bir zaman dilimine geçiyoruz.

kahraman bakış açısıyla yazılan kitapta anlatıcımız yazar darley. odak noktası ise darley'in melissa ve justine ile olan ilişkisi. tabii her ne kadar asıl odaklanılan konu ilk kitap için bu olsa da onlarca karakter var ve seri boyunca odak ve bakış açısı sürekli değişiyor. justine'de karşımıza sık çıkan diğer karakterler justine'nin kocası nessim, yine bir yazar olan pursewarden, darley'in ev arkadaşı pombal ve doktor olan balthazar.
durrell iskenderiye dörtlüsü yoluna çıkarken her aşkın aslında 4 kişi arasında yaşandığını kanıtlamak istemiş ve bunu melissa, darley, justine ve nessim üzerinden yapmış. öyle başarılı yapmışkı bu iddiasına gerçekten inanıyorsunuz. darley kitap boyunca hemen hemen herkesin aşık olduğu mısırlı, gizemli güzel justine'i çözmeye çalışıyor ve onunla karmaşık bir yasak ilişkiye başlıyor. bu sırada masumiyetin temsili olabilecek melissa ile de sevgili ve ona acımayla beslenen bir sevgi duymaya devam ediyor. fakat justine'nin büyüsüne kapılmamak neredeyse imkansız.
bu sırada uzun iskenderiye betimlemeleri de yapmadan geçmiyor darley ve iskenderiye'nin karışık, zengin kültürüne ve çeşitliliğine şahit oluyoruz.

yazarın eleştirilecek yönlerine gelirsek, durrell doğulu karakterlere karşı oldukça oryantalist (oryantalizm dersim için okuduğum için özellikle inceledim), kadınlara karşı ise aşağılayıcı bir üslup takınmış. bu eleştirilerin yanında edebi anlamda dörtlemenin çok kıymetli bir eser olduğunu düşünüyorum.