rus sosyal demokrat partisinin sürgündeki aşırı kanadına verilen isim...
ortaya çıkışları 1903 londra kongresine dayanır. lenin önderliğindeki bir grup partinin yayın organı "iskra" gazetesinin yönetimini ele geçirmek ister ve yapılan oylamada çoğunluğu kazanırlar. 1912 prag kongresinde ise sosyal demokrat parti içinde bir "merkez komitesi"kurarlar. 1917 ihtilali ile de sovyetler'de iktidarı ele geçirirler.