1. değişmeyen tek şey değişimdir.
  2. her şey değişir. değişmem diyen insana da hayat öyle şeyler yaşatır ki ne olduğunu bile anlamaz ama bir bakmış yapmam etmem dediği ne varsa yapmış, gitmem dediği neresi varsa gitmiş, bu iş düzelmez dediği her şey öyle bir hızla değişmiş ki kendi bile anlamaz. ha tabi bu değişimlerin sonunda hayır mı olur şer mi olur onu bilemem. bugün çehov'un çok güzel bir sözünü okudum: "ne kadar güzel bir gün, çay mi.koysam, intihar mı etsem bilemedim" buna benzer bir şeydi. insan değişimi aynen böyle, neyi, nasıl, neden yaptığımızı biz bile bilemeyebiliriz. değişir azizim, her şey değişir.
  3. insan olumlu veya olumsuz gelişir. çünkü değişim kaçınılmazdır. yaşadıklarımız, çevremiz bizim tahmin ettiğimizden de çok bizi etkiliyor.
  4. evrimde bir kural vardır; uyum sağla veya öl.
    yâni belli karakteristik özelliklerle her koşulda devam eden canlı türü var mı bilmiyorum.
    demek istediğim, şartlar canlıyı mutlaka değişime uğratır. başka bir deyişle;
    "hayat yalnızca ona ayak uyduranlarla beraber yürür."
  5. elbette.
  6. her gün.
  7. değişimden ne anladığımıza bağlı olarak cevabı değişebilecek soru.

    benim açımdan, bir insanın belirli bir andan öncesi ve sonrası arasında en ufak bir fark varsa, "insan değişebilir" önermesinin doğru kabul edilmesinden daha doğal bir şey yok. çünkü önermenin tek iddiası, boyutundan ve etkisinden bağımsız olarak o farklılaşmanın mümkün oluşu. lakin nedense birine "insan değişir mi?" diye sorduğunuzda sanki "bir insanın karakterinin külliyen değişmesi mümkün mü?" diye sormuşsunuz gibi algılıyor ve hemen olumsuz bir dönüt yapıştırıyor arkasından. açıkçası külliyen değişen bir insan görmedim ben de hiç. ama bunu görmemiş olmam, bunun imkansız olduğunu doğrulamadığı gibi, her gün yaşadığımız değişimlerin varlığını reddetmem için de yeterli değil. belirli bir rutinimiz var diye artık onları "deneyim" olarak ayırt edemiyoruz ama; her gün bir sürü deneyimle iç içeyiz. onlarca farklı duyguyla yüzlerce farklı cümle kuruyoruz ve bunu yapan insanlarla aynı havayı soluyoruz. böylesine akışkan bir zeminde sabitlik olduğunu savunup insan değişimini reddetmek bana aptalca geliyor.
  8. kimse değişmez. herkes karakterinin temelinde yatan kalıba göre şekil alır sadece. bu yüzden bazı insanlara kalıpsız derim ve onlar bunun ne ağır bir hakaret olduğunu hiç mi hiç anlamazlar.

    insan değişmeye değil de kendini güncellemeye güdülenmiş bir varlık olduğu için, lütfen çevrenizdekileri değiştirme çabasına girmeyin. annenizi, babanızı, eşinizi, veya arkadaşınızı. siz kendinizi onlara kalibre edin. veya onları yontmaya çalışın. orta yolu bulmak, onları değiştirme çabalarınızdan çok daha verimli olacaktır.
  9. her şey aslına rücu eder derler. is ki o an gelsin.
  10. insan değişir, gelişir elbette ama bu değişim ve gelişim kendini tatmin edecek, kendi istediği, kendince kendi yararına gördüğü şekilde olur elbette. çevrenin, çevresinin istediği yöne eğilmez. o çok erken yaşlarda olursa olur, çünkü ağaç yaşken eğilir. o yaşlarda bile mümkün olmayabilir, her insanın bir fıtratı, yaratılışı, karakteri var sonuçta.

    rijitleşebilir ve sonuçlar çabalayanların üzülmelerine, uf olmalarına neden olabilir. uf olmak derken kalplerinin uf olmasından kırılmasından bahsediyorum tabii.^:swh^