• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (8.83)
otomatik portakal - anthony burgess
tüm hayvanların en zekisi, iyiliğin ne demek olduğunu bilen insanoğluna sistematik bir baskı uygulayarak onu otomatik işleyen bir makine haline getirenlere kılıç kadar keskin olan kalemimle saldırmaktan başka hiçbir şey yapamıyorum......cockney dilinde (ingiliz argosu) bir deyiş vardır. "uqueer as as clockwork orange". bu deyiş, olabilecek en yüksek derecede gariplikleri barındıran kişi anlamına gelir. bu çok sevdiğim lafı, yıllarca bir kitap başlığında kullanmayı düşünmüşümdür. bir de tabii malezya'da "canlı" anlamına gelen "orang" sözcüğü var. kitabı yazmaya başladığımda, rengi ve hoş bir kokusu olan bir meyvenin kullanıldığı bu deyişin, tam da benim anlatmak istediğim duruma, pavlov kanunlarının uygulanmasına dayalı bir hikâyeye çok iyi oturduğunu düşündüm...-anthony burges-karabasan gibi bir gelecek atmosferi... geceleyin sokaklara dehşet saçan, yaşamları şiddet üzerine kurulu gençler... sosyal kehanet? kara mizah? özgür iradenin irdelenişi?.. otomatik portakal bunların hepsidir. aynı zamanda hayranlık verici bir dilsel deneydir, çünkü burgess antikahramanı için yeni bir dil yaratır: yakın geleceğin argosu "nadsat"ı.... ve stanley kubrick'in muhteşem film uyarlaması, yirminci yüzyılın kült eserlerinden biri olan bu romanın şöhretini pekiştirmiştir...(tanıtım bülteninden) (kitap bilgileri idefix'den alınmıştır.)


  1. enteresan olan, bir yerden sonra alex'i seviyorsunuz. adam cani ve suçlu ulan ama ilginç bir sempatikliği var. ve romanın kendine has argosu efsane düzenlenmiş. diğer yandan tek tip insan düzenine karşı çıkılan bir roman. çok değişik ve çok güzel bir roman!
  2. youreads eş zamanlı kitap okumaları etkinliğinin mayıs ayı kitabıdır kendisi
  3. (bkz: eee, ne olacak şimdi ha?)
    sokaklarına kaos'un hakim olduğu bir gelecek tasviri.
    salt kötülük mü daha kötü yoksa insan tercihlerinin elinden alınması mı daha kötü bana sorgulattı.
    dev e
  4. ilk 50 sayfasında biraz sıkan (hatta bu safhada "bu kitap sıkıyor lan, acaba gereksiz yere abartılan kitaplardan biri mi?" diye düşünerek büyük bir hata yaptığımı itiraf etmek istiyorum.) ama daha sonra muhteşem bir akıcılığa kavuşan kitap. psikolojiye biraz ilgisi olan insanlar çok daha fazla zevk alarak okuyacaklardır. aslında kitap hakkında uzun uzun yazılabilir ama okuyup görmek en güzeli olacaktır.

    --- spoiler ---

    "ama gençlik hayvanmış gibi olmaktır zaten sadece. hayır, sadece hayvanmış gibi olmak değil de, hani şu sokaklarda satıldığını gördüğünüz minik oyuncaklardan biri olmak gibidir, teneke ve üstünde kurma kolu olan ve gırr gırr diye kurunca gitmeye başlayan, yürüyen filan minik heriflerden biri olmak gibidir, ey kardeşlerim. dosdoğru gider, bir şeylere çarpar ve yaptıklarını elinde olmadan bilinçsizce yapar. genç olmak bu minik makinelerden biri olmak gibidir sevgili kardeşlerim."

    --- spoiler ---
  5. biterken insanın aklında kocaman bir soru işareti bırakan, insanı sorgulamaya sürükleyen özel kitaplardan.

    önce filmini izlediğimden mi bilmem konunun işlenişi açısından filmi daha çok beğendiğimi itiraf ediyorum. tabi hiçbir film, kitabı kadar insanı sorgulamaya yöneltemez bu açıdan kitabı da mutlaka okunmalı.
  6. kendini özgür şekilde yaşayan bir insanı pekala aziz ya da canavar olarak nitelendirebiliriz fakat bu yargılar bize şiddetle benimsetilmiş ve toplumu yönetenlerin kendi nezdinde uygun bir vatandaş modeli yaratma amacı güdülmüşse bu yargılara nasıl itibar edebiliriz? şiddete meyilli bir insanı topluma uyumlu hale getirmek için şiddetle terbiye eden ve onu kontrol etmek emelini şiddetle uygulayan bir sistemin o insandan farkı nedir? bunları şiddetle yüzümüze çarpan incelikli bir kitaptır ayrıca 1971 yapımı stanley kubrick'in bizleri sembolizmin doruklarına çıkarıp orada terk ettiği kaotik bir filmide vardır.
  7. burgess'in enfes distopyası . tek oturuşta hemen bitirdiğim ve tadı halen daha damağımda olan enfes eser . ''insan ancak iradesiyle ve tercihleriyle insandır.'' fikrini gözümüze sokan şaheser . ayrıca yönetmeni (bkz: stanley kubrick) olan filmi de kesinlikle izlenmelidir .
  8. kesinlikle okunması gereken kitaplardan.farklı bir bakış açısıyla sorgulamanızı sağlıyor.

    "bir kurban daha" dedi iç filan geçirerek.modern çağın bir kurbanı.

    aslına bakarsak hepimizde modern çağın birer kurbanı değil miyiz.
  9. !---- spoiler ----!

    kahramanın en sevdiği şey olan klasik müziği berbat ediyorlar. artık duymaya dayanamıyor. aynı şey benim başıma gelse ne olurdu diye düşündüm ve beklenmedik bir kanıya vardım: asla ve asla sadece bir şeyi sevmemek. eğer ne kadar çok şey seversem bu durumdan o kadar kurtulmuş olurum.

    !---- spoiler ----!
  10. bir an önce okumayı düşündüğüm kitap. ama filmi kadar çarpıcı olacağını sanmıyorum.