1. hollanda'dakinden bahsedilmiş ama asıl lale balonu osmanlı'nın bir devrine adını veren lale devri'nde yaşandı.

    1718'de sadrazam olan nevşehirli damat ibrahim paşa ilk olarak pasarofça anlaşmasını imzaladı. ilmi, kültürel faaliyetlerle devleti tekrar kalkındırmak niyetindeydi. bazı konularda da başarılı olundu aslında. ibrahim müteferrika ilk matbaayı kurarak önemli eserlerin basımına başladı.

    tercüme odası kurularak doğu klasikleri çevrilmeye başlandı. reis-i şairan kavramı ortaya çıktı, şiirde sanatta kaliteyi arttırmak hedeflendi.

    fakat bir yerden sonra ipin ucu kaçtı. boğaz'da, kağıthane'de yalılar, kasırlar yükselmeye başladı. devlet erkanı sürekli eğlence meclislerinde gönül eğlendiriyordu. işte bu dönemde lale piyasası çıldırdı. çeşit çeşit renkte laleler üretilip yüzlerce altına satılmaya başladı. bunun üzerine devlet bazı tedbirler almak zorunda kaldı.

    tek başına laleleri sebep göstermek elbette doğru olmaz ama bu lüks ve şatafat sonunda halkın ve askerin tepkisini çekti. sonunda 1730'da patrona halil önderliğinde isyan çıkıp lale devri sona erdi. sadrazam öldürüldü. padişah tahttan indirildi. kasırlar, köşkler, lale bahçeleri yakıldı. hatta şair nedim de bu karmaşada ölenler arasındadır.

    tabii bu çılgınlık günümüzde de devam etmiyor değil. ibb sağ olsun, milyonlarca lira harcıyor lalelere. üstelik de ömrü iki hafta olan bir çiçek. emin olmamakla beraber kullandıkları lale tohumları da kısır olabilir. bir arkadaş belediyenin lale soğanlarını söküp saksıya ekmiş de, yapraklar büyüdüğü halde çiçek çıkmamış. laleyi çok severim ama milyonlarca lira harcanması da doğru değil. hele de ulaşım gibi temel problemleri halledememişken.

mesaj gönder