-
bugün amblemini bir adamın yüzüğünde gördüğüm, bu topraklardaki ilk modern istihbarat servisinin adı.
resmi olarak kuruluş tarihi 1914 olarak görünse de illegal olarak çok daha önce faaliyete başlamıştır. kurucusu enver paşadır. genel olarak osmanlı devleti'nin içinde bulunan milliyetçi akımları bastırmak, dış casuslarla mücadele etmek ve belli hedeflere operasyon düzenlemek başlıca amaçları arasındadır.
üyeleri arasından bilinen isimler:
mustafa kemal
mehmet akif ersoy
said-i nursi
rauf orbay
çerkez ethem
eşref sencer
kara kemal
teşkilat-ı mahsusa, trablusgarp'dan balkanlara kadar uzanan geniş bir çoğrafyada aktif olmuştur. balkanlarda çetecilik faaliyetlerini öğrenmişler, bulgarlara ve yunanlılara karşı mücadele etmişlerdir. hatta 55 gün varlığını sürdürebilen batı trakya türk hükümeti'nin kuruluşunda başat aktör olduğu da söylenebilir.
örgüt birinci dünya savaşı'ndan sonra enver paşa'nın ülkeden kaçması ve ittihat ve terakki'nin hükümetten tasviyesi ile dağılma sürecine girmiştir. üyelerinin bir kısmı yurt dışına kaçmış, bir kısmı yeraltı faaliyetlere devam etmiş bir kısmı da anadolu'ya geçmiştir. bir kısmı da sonradan kurulan karakol örgütü'ne katılmıştır ancak karakol örgütü teşkilat-ı mahsusa'nın sahip olduğu istihbarat ağı kadar etkili olamamıştır.