özgür irade saçmalıktır. çünkü evrende gerçekleşen her olay tek bir sebep sonuç zincirinin bir parçasıdır. bu kavramın tanımı bile doğru düzgün yapıl(a)mamıştır. wikipedia tanımı şöyle: "özgür irade veya erkin irade, kişinin eylemlerini, arzu, niyet ve amaçlarına göre kontrol altında tutabilme ve belirleme gücüdür." kişi dediğimiz şey nedir? bir beyin. beyin ne yapar? girdileri alır ve bir çıktı üretir. bu girdiler o kadar çoktur ki, beynin kusurlu bir yapı olduğunu da göz önünde tutarsak beynin yaptığı işlemler oldukça kaotiktir. ama bu deterministik olmadığı anlamına gelmez. dolayısıyla kişi dediğimiz şey evrenden bağımsız değildir. öyleyse neyden bağımsızdır? neye göre özgürdür? yani yapacağınız her şey evren oluştuğu andan itibaren bellidir.(laplace'ın şeytanı)

buraya kadar deterministik bir evrende yaşadığımızı kabul ederek düşündüm. çünkü kuantum fiziğine rağmen determinizmde ısrar edenlerdenim. şimdi kısaca konu hakkındaki görüşümü paylaşayım. konunun uzmanı değilim ama benim bildiğim evrene göre o işte bir yanlışlık var. sadece bu kadarını söylemekle yetiniyorum şimdilik. bir bilim insanının evrenin deterministik olmadığını kabul etmesini aklım hiçbir şekilde almıyor ayrıca. bu mantığa, matematiğe, her şeye ters! bildiğimiz her şeyle çelişen bir şey var ama biz onu öylece kabul ediyoruz, öyle mi? bu benim için mümkün değil. neyse. diyelim ki evren gerçekten de bir miktar(?) indeterministic. bu özgür iradeyi mantıklı bir temele oturtur mu? kesinlikle hayır. bu eylemlerimizi, aslında sadece bizim eylemlerimizi değil evrendeki her olayı birazcık(?) rastgele yapar. yani yine karar veren, bağımısız, özgür bir kişi yok. özgürlük tanımınız o kadar saçmaysa bu rüzgarı da özgür yapar, dağı, taşı, tavşanı da. yani özgür irade kavramsal olarak saçmadır. gereksiz bir kavramdır. gelişmiş bir otomat olduğumuz kaldırmakta oldukça zorlanacağımız bir gerçek ve ben bunu insanlara anlatmaktan büyük bir zevk alıyorum, evet.