lenin döneminde korku, sovyetler birliği'nin en büyük silahıydı. siyaset, ekonomi, din gibi alanlarda farklı görüşlerde olan insanlar bir daha görünmemek üzere ortadan kayboluyordu. birbirini gammazlayan dostlar, tanıdıklar ödüllendiriliyor, en ufak "yanlışa" yer verilmiyordu.
lenin döneminde burjuvaziye adeta savaş ilan edilmişti. dönemin sanatçıları sersefil bir haldeydi.
rusya savaş dolayısıyla ekonomik anlamda çok büyük zarar görmüştü. üstelik lenin döneminde bir de iç savaş mevcuttu. kitlelere göre yeni oluşum rusya'nın bu baskıcı tavrı ve acınası görünümü bundandı. ayrıca aynı kitleye göre komunizm henüz deney aşamasındaydı ve yapılan eleştirilere genelde verilen cevap bu oluyordu.
medeni düzenin ve özgürlüğün ayrılmaz bir parçası olan özel mülkler birkaç kalem darbesi ile devletin egemenliği altına giriyordu. devletin tekeline giren tek şey özel mülkler değildi. kitap ve gazete basımı da artık devletin elindeydi bu yüzden özgür düşünceye çok değer veren bolşevik partisinin egemenliğindeki rusya'da anti sosyalist düşüncelere rastlamak mümkün değildi.
yeni düzenden en karlı çıkan kesimlerden biri de kadınlar olmuştu. trenlerde veya tramvaylarda seyahat etmek ücretsizdi ancak bir süre sonra devlet bunu karşılayamadı.
devrimle birlikte gelen dini özgürlükler kısıtlandı. bundan en çok etkilenende ortodoks kilisesi oldu. birçok din adamı katledildi veyahut sürgün edildi.
en büyük tahıl ihracatçılarından biri olan rusya, yeni düzeni yüzünden halkını besleyemez hale geldi. köylünün haline acıyan lenin geri adım attı ve ideolojisinden taviz vermiş oldu. ekonomik politika adı verilen sistem aslında eski politikanın tekrar yürürlüğe girmesiydi. 1921 de şahıslara ait dükkanlar da tekrar açılmıştı.
lenin'in arkasından gelen demir adamın döneminde ise lenin'in toprak vaatleri ile devrimi desteklemiş bulunan çiftçiler devrimden 12 sene sonra elde ettiklerini teker teker kaybetmeye başladılar.
lenin döneminde kıtlık esnasında verimli çalışmalarıyla devlete katkıda bulunan bağımsız çiftçilerin çoğu cezalandırıldı. borçlarını ödemek üzere topraklarının bir kısmını satmak istediklerinde ise "en büyük suç" ile yani kapitalizm ile suçlandılar. çoğu öldürüldü.
gururlu sovyetler birliği kendi kendine yettiğini göstermek için arka arkaya 5 yıllık kalkınma planları düzenledi ve başarılı da oldu. sovyetler birliğinin sanayisi inanılmaz bir hızla büyürken halk bu büyümenin ceremesini çekiyordu. buna rağmen halk kaydedilen ilerlemeye seviniyor ve eski rusya'yı biraz olsun aramıyordu.
eğitim ve kültür alanında büyük başarılar elde eden sovyetler birliği, teknoloji ve bilim alanında ise yerli araç gereçler yapıyordu.
bir süre sonra demokratik tartışmalara önem veren bolşevik partisi bir diktatörlük doğurmuştu. stalin'in hoşlanmadığı insanlar ya sibirya'ya gönderildi ya da idam edildi.
nikita khrushchev döneminde de uzay yarışından düşmeyen ve küba sorununda (bu olay az kalsın dünyanın sonunu getiriyordu) abd ye kafa tutabilen sovyetler geride kaldığını anladığında çok geçti. silahlanma yarışında batı'ya yenilen birlik içinde görünen özel mülkler kesinlikle mevcut rejimle bir zıtlık oluşturuyordu. bütün bu olanların sonunda artık stalin döneminde tutkalla birbirine bağlanan oluşum artık dağılıyordu.

gorbaçov dönüp baktığında alkolik bir halk, rüşvetin hakim olduğu bir bürokrasi ve paslanmış bir devden başka bir şey göremiyordu. haliyle gorbaçov bunu düzeltmek için çok çabaladı ancak birlik artık dağılmaya başlamıştı. stalin dönemindeki güçlü kendine yeten sovyetler'den eser kalmamıştı. glasnost ve perestroyka politikalarına öne süren sovyetler birliği adeta infilak etti.

en başından beri ideolojisinden taviz veren bu oluşum en sonunda 25 aralık 1991 yılında ortadan kalktı.