nikos kazancakis beyefendinin, zorba isimli kitabından çok daha başarılı bulduğum romanıdır. çıkarı olmadığı sürece hiçbir işe karışmayan osmanlı memuru türk ağanın başında bulunduğu ve yalnızca çıkarı olan işlerle uğraşan papaz, tefeci ve yargıcın yönettiği küçük bir rum köyünde geçer olaylar. paskalyada yeniden canlandırılmak üzere isa, mecdelli meryem ve dört havari rollerine seçilen dört rum köylünün bir anda rollerine nasıl büründükleri gözler önüne serilir.

bu uzun anlatı mücadelenin anlatısıdır. elbette sınıfsal mücadelenin. siyasal iktidarın, dinin, sermayenin ve hukukun nasıl da (köyün küçücük burjuvazisi de olsa) burjuvazinin çıkarlarına hizmet ettiği, aslında bu kurumların yetkililerinin söz konusu burjuvalar olduğu ve bütün köyün kazancını bölüştüklerini, proleterin kanlarını nasıl sömürdüklerini, elinde kalan küçücük eve kadar nasıl acımadan sattırdıklarını, zulme uğrayıp yardım dilenenleri nasıl aşağılayıp, açlıktan ölümle karşı karşıya bıraktıklarını anlatır. ve elbette bütün bunların hangi coğrafyada, hangi kültürde olursa olsun hiç değişmediğini gözler önüne serer. bu nedenle ölümsüz bir eserdir.

okunuşu keyifli, çevirisi güzeldir.