-
- okudum
- okuyorum
- okumak istiyorum
-
youreads puanı (7.00)
çin'in en ünlü ve nobel ödüllü yazarı mo yan, değişim adlı uzun öyküsünde ülkesindeki toplumsal ve siyasal değişimleri dile getiriyor. otobiyografi tarzında öykü ya da öykü tarzında otobiyografi diyebileceğimiz bu yapıt, çin edebiyatındaki çoğunlukla siyasal olaylara odaklanan tarihsel anlatıların tersine, "insanlar"ın tarihini ele alıyor. değişim bu niteliğiyle değişme sürecindeki bir ülkenin görünümünde tavandan aşağıya değil, tabandan yukarıya bakan bir yaklaşımın temsilcisi oluyor.
mo yan, anlatımında zaman içinde ileriye ve geriye dönüşler yapıyor; önemsiz olaylar ile sıradan insanların yaşamına yöneliyor. gündelik yaşamın boyutlarını aşan büyük olayların sokaktaki insan üzerindeki etkisini aktararak tarihe insan sıcağının soluğunu katıyor.
(tanıtım bülteninden)
-
mo yan'ın 2010 yılında yayımlanan kitabıdır. türkiye'de ise 2016 yılında can yayınları tarafından yayımlanmıştır.
kitabın yazılma hikayesi ise son derece enteresan. mo yan ocak 2005'te kendisine verilen edebiyat ödülü'nü almak amacıyla italya'nın udine şehrine gittiğinde seagull books yayınevinin editörü ile tanışmış. sonrasında bu editör mo yan'a bir email göndererek, son otuz yılda çin'de olan büyük değişimi anlatan bir kitap yazmasını teklif etmiş. yazar önce reddetse de, sonrasında editör tarafından ikna edilmiş ve ortaya da bu okuması son derece keyifli olan uzun hikaye çıkmış. mo yan son otuz yıl yerine daha da geriye giderek çocukluğundan itibaren farkına vardığı büyük değişimi yazmış. -
mo yan okuması yapmak için ilk kitap olarak bu hikayesi seçilmeli diye düşünüyorum, en azından ben öyle yaptım ve iyi de oldu. hem bir çoğumuzun uzak olduğu bir kültürü öğrenmek hem de yazarın önemli dönemeçlerini ilk elden duymak diğer kitaplarının lezzetini arttıracaktır.
kitaba ilişkin arafta kaldım. nedeni ise çevirisi oldu. orijinal dili bilmiyorsak ve kıyaslama yapabileceğimiz ikinci bir çevirisi de yoksa elimizdeki kitabın çevirisini değerlendirmenin tek yolu var olan ürünün akıcılığına bakmak oluyor. işte tam da bu noktada bu kitap beni arafta bıraktı. malum memlekette "eleştiri" kelimesi başlı başına olumsuz anlamda kullanıldığından, yapıcı bir eleştiri yapabilmek adına önce çevirmenin hakkını teslim ederek başlayayım. politik gerekçeler mi yoksa türkiye yayıncılığının ağlanacak hali mi demeli, çince eserlerin direkt olarak türkçeye çevrilmesi zahmetini yıllar sonra üstlenmiş olan ve aradaki yıkık köprüleri mo yan çevirileri ile yeniden onarma gayretine düşmüş bir zamane delisi erdem kurtuldu .
kitabın çevirmeni erdem kurtuldu, editörü seçkin selvi olunca insan ister istemez detaylara daha fazla takılıyor. dahi anlamındaki de ve da'lar ilk 20 sayfada kulak tırmalayıcı hale geldi, iyi bir son okuma yapılmış olsaydı bu sorunlar baştan giderilebilirdi sanırım. görünen o ki yapılmamış. kim bilir belki de nobel ödülünün lanetidir bu, madem ödüllendi yıllardır görmezden geldiğimiz yazarı çabucak kotaralım da sunalım derdine düşülmüş gibi...
az pişmiş ama yenir, malzeme güzel.