felsefecilerin klasik tartışma sorularından birisi. konu "gözlemcinin deney üzerindeki etkisi" nedeniyle kuantuma kadar geliyor.

idealizm - materyalizm ayrımını okuyucuya bırakıp, bu soruya bir ek yapmak niyetindeyim. -devrilen- -ağaç- -ses- dediğimizde aklımızda canlanan ağaç ve bir adet ses belirir. dolayısıyla orada ne bir ağaç ne de bir gözlemci olmasa bile, biz kafamızda ağacı devirip sesini de duyabiliyoruz. yani zaten kafamızda var olan bir olay cereyan etmiş olacaktı.

peki; "kimsenin olmadığı bir yerde devrilen ağaç ırmak sesi çıkarır mı?"