• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (9.08)
1984 - george orwell
george orwell'in kült kitabı bin dokuz yüz seksen dört, yazarın geleceğe ilişkin bir kâbus senaryosudur. bireyselliğin yok edildiği, zihnin kontrol altına alındığı, insanların makineleşmiş kitlelere dönüştürüldüğü totaliter bir dünya düzeni, romanda inanılmaz bir hayal gücüyle, en ince ayrıntısına kadar kurgulanmıştır. geçmişte ve günümüzde dünya sahnesinde tezgâhlanan oyunlar düşünüldüğünde, ütopik olduğu kadar gerçekçi bir romandır bin dokuz yüz seksen dört. güncelliğini hiçbir zaman yitirmeyen bir başyapıttır; yalnızca yarına değil, bugüne de ilişkin bir uyarı çığlığıdır.


  1. düstopya olarak değerlendirilebilecek bir türdür. fakat anlatım yalınlığı ile birlikte insanı içine alması yaklaşık 5 yıllık bir karamsarlığa insanı gark eder. 5 yılın sonunda ana kendinize gelebilirsiniz. bence bu roman ta o yıllardan u yüzyıla yazılmıştır. yazar görebileceğimizin çok ötesinde yazmıştır bu kitabı.
    toss
  2. öncelikle, bu kitabın eleştirisi sosyalizme yönelik değil, yazıldığı dönemin reel sosyalizmine yöneliktir. george orwell'in kendisi de bir sosyalistti zira.

    her türlü otoriter yönetimde bu distopyadan izler bulmak mümkündür, hepsinin izlediği yollar birbirine benzerdir bu otoriter yönetimlerin çünkü. özellikle "yenikonuş" ile dilin bir toplumun düşünsel hayatında ne kadar etkili olabildiğini ve dilin topluma karşı bir silah olarak kullanılabileceğini göstermekte bu roman.

    george orwell'in 1984 ve hayvan çiftliği'ni yazmadan önce ispanya iç savaşı'ndaki anıları ve gözlemlerini yazdığı homage to catalonia kitabı da kesinlikle okunmalıdır orwell'in reel sosyalizme neden bu kadar taktığı merak ediliyorsa.
  3. en acı gerçekleri yüzümüze vurmaktan çekinmeyen bir orwell romanıdır aynı zamanda. hayali bir ürün olmasıyla bu kadar realist bir roman olması bir paradox yaratır. belki yarattığı dünya, kişiler, sistem hayalidir ama günümüz hakkında bile güzel tespitlerde bulunmuştur. bunlardan en barizi ise sınıf ayrımı ve devrimler ile ilgili olanıdır. orwell halkı 3 sınıfa ayırmıştır. yönetici, orta , proleterya. örneklendirmeyi de bunun üzerinden yapar. isyanı devrimleri her zaman yöneten olmak isteyen orta sınıf insanlar yapar ve bunu yapabilmek için proleteryayı yanına çeker. devrim başarılı olursa orta sınıf yöneten olur. eski yönetenler ise orta sınıf. bu biraz hayal kırıcı bir durumdur. gerçeklere çıkarım yaparsak. insanların sadece elini güçlendirmek için bir şeyler yaptığını ve bu uğurda başkalarını kullanmaktan çekinmeyeceğini de anlatır.
  4. şu sıralar ülkemizde filmi çekilmekte olan efsanevi distopya. orwell hayatta olsa gelir ve ben bu kadarını düşünmemiştim diye tebrik eder.
  5. george orwell bu romanı 1947-1948 yılları arasında veremle boğuşurken yazmış, 1949'da da yayınlanmıştır. o tarihte yazılan bir romanın bu denli günümüz dünyasını betimlemesi ve teknolojik açıdan, yazarın bu gelişmişliği tahmin etmesi mükemmel bir olaydır. orwell'ın zeka seviyesine ve yaratıcılığına hayran kalmamak elde değildir. örneğin; tele-ekranlar bugünün mobeseleridir, hemen hemen her yerde bizleri izlerler. örneğin kitaplar bir aygıta okunur, daha doğrusu sözcükler bir aygıta okunur ve bu aygıt söylenen sözcükleri algılayarak bir metin haline dönüştürür, kitaplar böyle yazılır. günümüzde de bu teknoloji kullanılmaktadır. orwell bunu yıllar önce hayal etmiştir. yalnız beni şaşırtan tek nokta; bu kadar zeki olan orwell'in kullan-at çocuk bezlerinin üretileceğini tahmin edememesidir. kitapta 1984 yılı anlatılırken; eskiden olduğu gibi, bebeklerin donlarının yıkandığı ve askıda kurutulduğu sonra tekrar kullanıldığı betimleniyor.
  6. insan o kitabı okuduğunda ilk başlarda anlamakta oldukça zorluk çekiyor fakat anlamaya başladıktan sonra kendini uzunca bir süre, içine düşmüş olduğu karamsar ve şüpheci durumdan kurtaramıyor kendisini
  7. içinde geçenleri hangi döneme uyarlarsanız uyarlayın bir karşılığını bulabilirsiniz. çıktığı gün de 100 yıl sonra da bu kitapta geçen olaylar ve karakterler birilerine yakıştırılacaktır. karşı ütopya olması ise gerçekçiliğini artırmaktadır. özellikle sözlük çalışması ayakta alkışlanacak bir yönetim taktiği bence.
    !---- spoiler ----!

    konuşulacak kelimeleri belirlersen kimse senin istemediğin şeyleri söylemez.

    !---- spoiler ----!
  8. her geçen gün biraz daha yaklaşıyoruz kitapta anlatılan her şeye sanırım...
  9. kitaptaki 2+2=5 sovyetlerin 1928 yılında kullandığı ekonomik planı işaret eder.kitabın ilk önce adı avrupadaki son adam olacaktı ama yayın şirketleri o ismi istemediği için 1984 oldu.
  10. eğer türkiye'de yaşıyorsanız, kaç yaşında olursanız olun, eğitim seviyeniz ne olursa olsun, dünyaya bakışınız sağdan olsun soldan olsun bu kitabı hemen okumalısınız. sözlükte hakkında en fazla yorum yazılan kitap olmasının var bir hikmeti,inanın