-
- okudum
- okuyorum
- okumak istiyorum
-
youreads puanı (7.00)
rotagoras, platon’un diyaloglarının birçoğu gibi, sokrates’in ağzından aktarılır. sokrates, kallias’ın (yani “sofistlere dünyanın geri kalanının tümünden daha çok para harcayan adamın”) evinde kendisi ile büyük sofist protagoras arasında büyük ölçüde “erdem” üzerine geçen bir sohbeti anlatır. diyaloğun ana temalarından biri de sofistlik ve bununla bağlantılı olan “bilgelik” ve “safsata” ilişkisidir. diyalogda sokrates ile protagoras arasında çıkan gerilimin ana sebebi bir filozof ile bir sofistin tartışma yöntemleri arasındaki farklılıktır. sokrates karşılıklı kısa soru ve yanıtlara dayalı “diyalektik” yöntemi tercih ederken, protagoras uzun ve etkileyici konuşmalar yapmakta ısrar eder.
sohbete bilgin hippias ve dilbilimci prodikos’un yanı sıra her biri birkaç kelam eden alkibiades ve kritias da katılır. sohbet protagoras’ın takipçilerini içeren ve sokratik çevreye ait seçkin atinalıların huzurunda gerçekleşir. diyalog, hippokrates’in sokrates’ten kendisini meşhur öğretmenle tanıştırması talebiyle başlar. hippokrates o kadar heveslidir ki sokrates’in evine şafak sökmeden önce gelmiştir. sokrates hippokrates’in heyecanını yatıştırır ve protagoras’ın öğrencisi olmadan önce protagoras’ın onu “ne” yapacağını anlamasını tavsiye eder.
-
platon’un erken dönem ve sonuçlanamayan diyaloglarından biri. erdemin öğretilebilirliği tartışılır. sofistlerin en önemli temsilcisi vardır, protagoras. sofistler antik yunan’ın aydınlanmacılarıdır. protagoras da yunan’da dersler vererek epey zenginleşmiş bir adam. platon sofistlerin verdiği derslerin bilgelikle uzaktan yakından alakası olmadığını düşünür. erken dönem olduğu için bu kadar açık değildir bu diyalogta. öğretilebilirliği konuşur. fakat protagoras objektif bilgiyi kabul etmediği için beyhude bir tartışmadır aslında. platon için değişmezlik ve kesinlik vardır. idealar dünyasında herkes ideadan birtakım şeyler hatırlar. bunlar öğrenilebilir şeyler değildir. bir tarafta olanı keşfeden platon diğer yanda bilginin ölçütünü insana bağlayıp bunu göreceli kılan protagoras. bizim için kısır olan tartışmayı göreceliliği eleştirerek devam ettirir sokrates. bu bilgelik tartışması sonraki diyaloglarında da sürer. elbette geç dönem eserlerinde billurlaşmış bir bilgi felsefesi görürüz platon’da.