sf. 232'den;

"realist olmak hiç de hakikati olduğu gibi görmek değildir. belki onunla en faydalı şekilde münasebetimizi tâyin etmektir.hakikati görmüşsün ne çıkar? kendi başına hiçbir mânası ve kıymeti olmayan bir yığın hüküm vermekten başka neye yarar? istediğin kadar uzatabileceğin bir eksikler ve ihtiyaçlar listesinden başka ne yapabilirsin? bir şey değiştirir mi bu? bilâkis yolundan alıkor seni. kötümser olursun, apışır kalırsın, ezilirsin. hakikati olduğu gibi görmek... yani bozguncu olmak... evet bozgunculuk denen şey budur, bundan doğar. siz kelimelerle zehirlenen adamsınız, onun için size eskisiniz, dedim. yeni adamın realizmi başkadır. elinde bulunan bu mal, bu nesne ile, onun bu vasıflarıyla ben ne yapabilirim? işte sorulacak sual. meselâ bu bahiste en büyük hatanız musikîden, yani mücerret bir fikirden hareket ederek baldızınız hanımefendiyi mütalâa etmenizdir. halbuki baldızınız hanımefendi tarafından işi münakaşa ediniz, mesele ne kadar değişir. newton başına düşen elmayı, elma olmak haysiyetiyle mütalâa etseydi belki çürümüş diye atabilirdi. fakat o böyle yapmadı. şu elmadan nasıl istifade edebilirim? diye kendine sordu. azamî istifadem ne olabilir?"