iq testi, ölçüm değil bir çeşit kıyaslama tekniğidir.

ne kadar sağlıklı ve objektif bir kıyaslama yaptığı ise tartışmalı bir konudur. çünkü duygusal zeka, sosyal ve fiziksel koşullar, eğitim geçmişi gibi parametreler de testin "başarı"sında etkendir.

iq = ( zeka yaşı / biyolojik yaş ) x 100

zeka yaşını kabaca ifade etmek gerekirse:

>>> soruda 4 tane şekil var. kare, daire, üçgen, beşgen. birini seçmeniz isteniyor.

>> örneğin; soruya şu yaş grupları ağırlıklı olarak şu yanıtları veriyor:

- 10 yaşındakiler kare,
- 20 yaşındakiler daire,
- 25 yaşındakiler üçgen,
- 30 yaşındakiler beşgen.

> eğer 30 yaşındaki bir insan ortalama olarak 20 yaşındaki bireylerin verdiği yanıtları veriyor ise, zeka yaşı 20'dur.
bu durumda iq değeri: 20/30 * 100 = 66 çıkar.

> 20 yaşındaki bir insan ortalama olarak 30 yaşındaki bireylerin verdiği yanıtları veriyor ise, zeka yaşı 30'dur.
bu durumda iq değeri: 30/20 * 100 = 150 çıkar.

tabii ki sorulan sorular bu kadar basitçe oluşturulmuyor. ancak temel mantık olarak işte bu kadar salla pati bir testtir. maalesef ki elimizde bu ve bunun gibi birkaç yöntemden başka bir şey yok. zeka ölçülebilir mi? zekayı ölçmek gerekli midir? emin değilim. tıp ve psikiyatri adına yer yer gerekebilir. ama popüler kültür ile sosyal statü meselesi haline getirilmiştir. sosyal statüyü belirleyebilecek bir birim olduğunu hiç sanmıyorum.